کتابهای خودشناسی، آثاری هستند که با خواندنشان می‌توانید نگاه عمیق‌تری به خود و شخصیتتان پیدا کنید. همه ما در زندگی اشتباهاتی داریم که مدام آن‌ها را تکرار می‌کنیم این تکرار تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که اعتقاد به تغییر را ضروری ندانیم. اغلب ما دلایل بیرونی را عامل شکست‌هایمان می‌دانیم و کمتر پیش می‌آید که در درون خودمان در جستجوی علت باشیم. خواندن کتابهای خودشناسی و استفاده از تجارب دیگران و نظر کارشناسان می‌تواند قدم مهمی باشد برای نگرشی تازه به شخصیت خودمان. در اواخر قرن بیستم میلادی، مخاطبین زیادی کتابهای خودپروری را موردتوجه قرار دادند و این آثار به یک پدیده فرهنگی پرطرفدار تبدیل شد نیاز به تغییر و آگاه بیشتر علمی است که تمام مردم دنیا به آن احساس نیاز می‌کنند بنابراین بد نیست ما هم از این قافله عقب نمانیم:
قانون ۵ ثانیه اثر مل رابینز
مل رابینز ابزار مفیدی را در کتاب «قانون ۵ ثانیه» معرفی می‌کند که در همه زمینه‌های زندگی کاربرد دارد. قانون پنج ثانیه، ابزار ساده‌ای است که اغلبِ بهانه‌گیری‌ها و سلاح‌های روانشناسانه مغزتان را برای انجام ندادن کارها، خنثی می‌کند تا کمتر کارها را به تعویق بیندازید، شادتر زندگی کنید و به اهداف بیشتر و بیشتری دست یابید. نویسنده کتاب تجربه خودش در استفاده از این قانون را به مخاطبانش منتقل می‌کند. او یک‌شب، آگهی تبلیغاتی را می‌بیند که در آن با شمارش معکوس «۵… ۴… ۳… ۲… ۱…، شلیک!» به هوا بلند شد. صبح روز بعد، از این نوع شمارش برای بلند شدن از تخت استفاده می‌کند و جواب می‌گیرد. به گفته خودش این قانون زندگی‌اش را تغییر می‌دهد. او این‌گونه این قانون را تعریف می‌کند:
«اگر برای رسیدن به هدفی، قصد انجام کاری را کردید، باید به‌صورت فیزیکی و سریع اقدام کنید، در غیر این صورت، مغزتان آن ایده را نابود خواهد کرد.»
سه دلیلی که نویسنده از برای استفاده از این قانون می‌آورد عبارت است از:
- شمردن، به‌مرور باعث افزایش شجاعت انجام کار و کاهش ترس از اقدام می‌شود.
- تقریباً «بهترین زمان» انجام یک کار هیچ‌وقت نمی‌رسد، پس بهتر است هر چه سریع‌تر انجامش دهیم.
- قانون پنج ثانیه کمک می‌کند تا بر احساساتتان غلبه کنید. تکنیکی که «مداخله روانشناسانه» نامیده می‌شود
هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
کتاب هنر شفاف اندیشیدن درباره خطاهای شناختی ذهن انسان است. این کتاب بیشتر از آنکه تألیف محسوب شود گرد گردآوری به‌حساب می‌آید. نویسنده فهرست طولانی‌ای از اشتباهاتی که ذهن ما مرتکب می‌شود را گرد هم آورده و معتقد است این لیست می‌تواند از لیست حاضر طولانی‌تر باشد. نویسنده سوئدی اثر بیشتر به خاطر رمان‌نویسی و کارآفرینی شهرت دارد و با استفاده از منابعی که در انتهای کتاب به آن اشاره کرده است این مجموعه را نوشته است
۹۹ بخش کتاب اشاره دارد به اشتباهات و کارهایی که باید به خاطر خودمان و جامعه‌مان آن‌ها را انجام بدهیم اشتباه‌هایی که کرده‌ایم و نباید بکنیم. کارهایی مثل نوشتن دفترچه خاطرات، درست آرزو کردن، پذیرفتن اشتباه و خیلی چیزهای دیگر. رولف دوبلی درباره کتابش این‌طور می‌نویسد: «این کتاب حاوی دستورالعمل نیست. در آن «هفت گام برای یک زندگی بی‌خطا» پیدا نخواهید کرد… درواقع آرزوی من کاملا ساده است: اگر بتوانیم بزرگ‌ترین خطاهای فکری را بشناسیم و از آن‌ها در زندگی شخصی، شغلی یا در دولت‌مان پرهیز کنیم، ممکن است شاهد جهشی در موفقیت خود باشیم. نیازی به حیله‌های جدید، طرح‌های نوین، ابزار غیرضروری و پرکاری طاقت‌فرسا نیست. تمام آن‌چه ما بدان نیاز داریم، پرهیز از بی‌خردی است.»
هر فصل کتاب یک خاطره یا رخداد واقعی را توصیف کرده و بعد سراغ پاسخ دادن به این پرسش رفته که چرا انجام دادن این خطا، بد است.
بخوانید: ۵ رمان برتر معمایی از محبوب‌ترین‌های این ژانر ادبیات
کتاب زندگی خود را دوباره بیافرینید اثر جفری ای. یانگ
این کتاب اثر بی‌نظیری در میان آثار خودشناسی محسوب می‌شود. هرروزه کتابهای خودشناسی زیاد و بی‌نظیری منتشر می‌شوند اما زندگی خود را دوباره بیافرینید اثر جفری یانگ تنها به یک یا چند مشکل خاص مانند اعتمادبه‌نفس و کمرویی نمی‌پردازد بلکه به یازده تله شخصیتی اشاره می‌کند که مشکلات اساسی دیگری را دامن می‌زنند. مخاطب با خواندن این کتاب می‌تواند مشکلاتش را بشناسد و راهکارهای عملی برای مبارزه با این مشکلات را در سطور کتاب بیابد.
ناشر کتاب درباره این کتاب این‌طور می‌نویسد:
در این کتاب که مؤلفان آن هر دو از شناخت درمانگران بنام هستند، ۱۱ الگوی رفتاری مخرب و تکراری که با خودانگارۀ منفی ارتباط دارند، مشخص‌شده‌اند. ضمن شرح‌حال بیماران واقعی، مؤلفان نشان می‌دهند که چگونه هر یک از این الگوهای ناکارآمد از تجارب کودکی ریشه گرفته و خود، مبنایی برای ارزیابی خویشتن در بزرگ‌سالی می‌شوند. در ادامۀ کتاب، برنامه‌ای عملی با استفاده از فن‌های تجربی (تماس با کودک درون) و شناختی (بازنویسی خود و جایگزینی آن با الگوی ناکارآمد) و رفتاری (شناسایی رفتارهای خاص و تغییر آن‌ها) معرفی می‌شود. این کتاب ابزار قدرتمندی برای کار با مراجعان بر اساس رویکردهای شناختی و طرح واره درمانی است. دکتر آرون تی. بک بنیان‌گذار درمان شناختی رفتاری در مقدمۀ این کتاب می‌نویسد: یانگ و کلوسکو بر اساس خلاقیت و تدبیراندیشی توانسته‌اند ابزارهای اثرگذاری برای تغییر روابط بین فردی و روابط شغلی تدوین کنند. به دنبال تغییر در روابط بین فردی و روابط شغلی، زندگی تغییر شگرفی خواهد کرد. این کتاب نشان می‌دهد که نویسندگان از بینش بالینی، حساسیت و شفقت خاصی برای راه‌حل اندیشی مشکلات بین فردی و مشکلات شغلی برخوردارند.
بخوانید: کتابهایی از نویسندگانی که نوبل برنده شده‌اند
برتری خفیف اثر جف اولسون
برتری خفیف کتاب قابل‌اطمینانی است و ایده‌های مناسبی برای اصلاح سبک زندگی به مخاطبش می‌دهد. جف اولسون نویسنده این کتاب در سراسر آمریکا سخنرانی‌های متعددی داشته و دنبال‌کننده‌های زیادی در همه دنیا دارد. این کتاب برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ به چاپ رسید و پیشبینی نمی‌شد تا این حد مورد استقبال قرار بگیرد. نویسنده در این کتاب سعی می‌کند مفهوم ساده تبديل اقدامات منظم ساده به موفقيت و خوشبختي نامحدود را گوشزد کند. برتری خفیف به‌شدت بر مفهوم استمرار در انجام اقدامات كوچك تأکید دارد.
او در بخشی از کتاب چنین می‌نویسد:
«هركس براي پيروز شدن بايد واجد یک خصوصیت باشد و آن خصوصيت، قطعيت هدف و مشخص بودن آن است، يعني آگاهي ازآنچه می‌خواهد و اشتياقي سوزان براي دستيابي به آن آگاهي ازآنچه می‌خواهید بسيار مهم است. همه‌ی ما در تصوراتمان دوست داريم كه اوضاع به‌گونه‌ای خاص باشد و آن تصور با وضعيت امروز کاملاً متفاوت است. اين موضوع می‌تواند به‌سادگی آرزوي كم كردن پنج كيلوگرم از وزنمان باشد يا چيزي بسيار دور از دسترس مانند آرزويِ غذا دادن به میلیون‌ها كودك كه در سراسر جهان هر شب با شکم‌گرسنه سر روي بالش می‌گذارند. يا تاکنون هدف اي را آن‌قدر مشتاقانه خواسته‌اید كه باعث ناراحتي و آسيبتان شود؟ البته كه خواسته‌اید. همه‌ی ما خواسته‌ایم. گاهي اوقات يك درد شیرین و لذت‌بخش است و گاهي اوقات چندان شيرين نيست، اما درهرحال يك نيروي قدرتمند است. من به آن دردِ خواستن می‌گویم. داشتن رؤیا، هدف يا آرمان هميشه موضوعي شيرين و مطلوب نيست. جاه‌طلبی‌ها، آرمان‌ها و خواسته‌ها می‌توانند ناراحت‌کننده يا حتي دردناك باشند. کلمه خواستن به دو معناست. می‌تواند به اين معنا باشد كه شما آرزوي چيزي رادارید يا به آن معنا كه شما نيازمند و فاقد چيزي هستيد. معنا دوم تعريف اصلي و بسيار قدیمی‌تر است؛ اما به تعبيري، آن‌ها دو معناي متفاوت نيستند، بلكه دو جنبه متفاوتِ يك معنای يكسان هستند. ما تمايل داريم تا آرزومند چيزي باشيم كه به آن نياز داريم و نيازمند چيزي باشيم كه آرزومندش هستيم. به همين دليل است كه رویاها می‌توانند دردناك باشند.»
بخوانید: کتابهایی از نویسندگان زن برای زنان
کتاب ۱۲ قانون زندگی اثر جردن بی. پیترسون
جردن پیترسون در کتاب ۱۲ قانون زندگی، می‌کوشد، راه و روشی کاربردی برای زندگی بهتر به مخاطبش میاموزد. کتاب ۱۲ قانون زندگی، جزو مطرح‌ترین کتابهای منتشر شده در سال ۲۰۱۸ است و از زمان انتشار، همواره در لیست پرفروش‌ترین‌های نیویورک‌تایمز، آمازون بوده است. ایده نوشتن این کتاب ازآنجایی شروع می‌شود که پیترسون در یک سایت پرسش و پاسخ عضو می‌شود و سؤالاتی مربوط به خودشناسی و غیره را جواب می‌دهد. او نظرات و ایده‌های خود در همین زمینه‌ها را به‌صورت ویدئویی در اینترنت منتشر می‌کند. این پاسخ‌ها، ایده‌ها و ویدئوها با استقبال گرم و مثبت از طرف خوانندگان و بیننده‌ها روبرو می‌شوند. به همین دلیل، پیترسون تصمیم می‌گیرد تا همه این مطالب مرتبط با چگونه زندگی کردن را در قالب قوانینی برای زندگی جمع‌آوری کند. او برای نشان دادن تأثیرات مثبت این قوانین ظاهراً ساده در زندگی، نه‌تنها از رشته روانشناسی بلکه از دیگر رشته‌ها و موضوعات کمک می‌گیرد و این قوانین را تشریح می‌کند.
در بخشی از کتاب ۱۲ قانون زندگی، نوشدارویی برای بی‌نظمی می‌خوانید:
اگر تولید مردان تحصیل‌کرده در دانشگاه با کمبود مواجه شود، خانم‌های خواهان ازدواج هم مشکل بیشتری خواهند داشت. اولا خانم‌ها تمایل شدیدی دارند تا با افرادی که وضع‌شان خوب است و در رده‌های بالای سلسله‌مراتب قرار دارند ازدواج کنند. آن‌ها همسری را ترجیح می‌دهند که وضعیتی مساوی یا برتر با خودشان داشته باشد. این در فرهنگ‌های مختلف صدق می‌کند؛ اما این امر برای مردان صدق نمی‌کند و کاملا تمایل دارند با رده پایین‌تر از خود ازدواج کنند، اگرچه ترجیح می‌دهند همسرشان به‌نوعی جوان‌تر باشد. گرایش اخیر به سمت خالی کردن میان رده‌ها نیز افزایش یافته است، زیرا خانم‌های ثروتمند تمایل فزاینده‌ای به ازدواج با مردان ثروتمند دارند. به همین دلیل و به خاطر کاهش شغل‌های تولیدی پردرآمد برای مردان هم‌اکنون انگار ازدواج برای ثروتمندان رزرو شده است. نمی‌توانم این موضوع کنایه‌آمیز و سیاه را جالب قلمداد کنم. ازدواج هم‌اکنون به یک کالای لوکس تبدیل شده است.
بخوانید: ۱۰ کتاب طنز موجود در بازار؛ کتابهایی برای خندیدن و کمی هم ادبیات
