۷ کتاب سفرنامه برای علاقمندان به این ژانر ادبی
کتابهای سفرنامه میتوانند یکی از بهترین و دوستداشتنیترین کتابها باشند، مخصوصا اگر اهل سفر باشید و یا حداقل به آن علاقه مند باشید. در این کتابها میتوانیم با مردم، فرهنگ و ویژگیهای مختلف اشنا شویم. این تنها فایدهی سفرنامه نیست، بلکه خواندن سفرنامههای قدیمی به ما این امکان را میدهد که بتوانیم شرایط قدیم و جدید را با هم مقایسه کنیم و راه پیشرفت یک شهر یا کشور را ببینیم.
حالا که امسال امکان سفر را نداریم، پس خوب است با این کتابها کمی از ظرف زمان و مکان خود خارج شده و حداقل از این طریق لذت سفر را کشف کنیم.
کتاب خسی در میقات اثر جلال ال احمد
خسی در میقات یکی از معروفترین سفرنامههای حج است که جلال آل احمد در سن ۴۱ سالگی آن را نوشته است. او سال ۱۳۴۳ به حج مشرف شد واز مکه و مدینه دیدن کرد و سپس تجربیات این سفر را در کتاب خسی در میقات به رشتهی تحریر درآورد، یکی از ویژگیهای سفرنامه خسی در میقات موقعیت ویژهای است که جلال آل احمد با عقاید روشن فکری خود در آن پا گذاشته است. از نظر بسیاری از صاحبنظران این سفر به نوعی فصل تازهای از حیات آل احمد محسوب میشود. خسی در میقات کتابی است که این سفر را نه فقط از جنبهی زیارتی بلکه از زوایای مختلف به این سفر دارد و مسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاحتی و… را مورد توجه و تحلیل قرار داده است.
جلال آل احمد توصیفات جالبی از جزئیات افراد مختلفی که از سراسر جهان در این مکان مقدس آمدهاند، در این کتاب آورده است؛ جزئیاتی مثل پوشش، آداب و رسوم و ویژگیهای دیگر. خسی در میقات یک سفرنامهی ساده نیست که تنها از سفر یک نویسنده به مکه و مناسک حج بگوید، او از تجربههای خودش در این سفر، محرم شدن و کشف نیروی ایمان و معنویت سخن گفته است و بیقراریهای خودش را روایت میکند.
بخوانید: ۶ کتاب برتر درباره جنگ جهانی اول
کتاب در کوچه های پراگ اثر زهرا ابوالحسنی
در کوچه های پراگ (مشاهده های اجتماعی، زنانه و ادیبانه) عنوان کتابی است از زهرا ابوالحسنی که در ۲۰۶ صفحه توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس در سال ۱۳۹۷ چاپ شده است. موضوع اصلی این کتاب پراگ شهر پراگ است. در قسمتی از کتاب آمده است: بام های گنبدی هم در پراگ کم نیست، آن هم سبز رنگش، و این گنبدهای سبز با آن تیزهای بلند وقتی با شیروانی هایی نارنجی در می آمیزد که تو در تو در دل هم فرو رفته اند با منظره ای روبه رو می شوی که بیش تر به تابلوی نقاشی می ماند تا منظره ای واقعی، تابلویی که از شهری افسانه ای با قصه های جن و پری نقاشی شده است.
وقتی به این تابلو خیره می شوی هر ان منتظری تا یک پزی از بالای صلیبی بر فراز نوک تیزهای بیرون بپرد و تو را با خود به درون قصری ببرد و افسونت کند. اما برای من هیج نیازی به افسونگری نبود.من از همان روز اول افسون این افسانه همیشه ابری شدم.
بخوانید: ادبیات ژاپن، شرقی ترین نقطه ی ادبیات جهان
کتاب سفرنامه ابن بطوطه
این کتاب یکی از مشهورترین کتابهای سفرنامه است که طی آن سفرهای ابن بطوطه از سال ۷۲۵ هجری تا ۷۵۴ هجری شرح داده میشود. وی طی این سفر که ۲۹سال بطول انجامید، از بیشتر شهرهای سرشناس دوران خودش سفر کرده و بیشتر کشورهای آسیا و آفریقا و قسمتی از قاره اروپا دیدن کرده است.
در بخشی از کتاب آمده است: پنجشنبه دوم ماه رجب سال ۷۲۵ به قصد حج و زیارت قبر پیغمبر (ص) که والاترین درود و سالم بر او باد، یکه و تنها از زادگاه خود طنجه بیرون آمدم. نه رفیقی بود که با او دمساز باشم و نه کاروانی که با آن همراه گردم. میل شدید باطنی و اشتیافی که برای زیارت آن مشاهد متبرکه ر اعماق جانم جایگزین بود مرا بدین سفر برانگیخت. دل بر هجران یاران نهادم و به سان مرغی که از آشیان خود جدا افتد از وطن دوری گزیدم. در آن هنگام پدر و مادر من در حال حیات بودند و دوری ما در یکدیگر سخت موثر بود. من بیست و دو سال داشتم… از مشاهدی که در بیرون شهر شیراز واقع شده شیخ صالح معروف به سعدیست که در زبان فارسی سرآمد شاعران زمان خود بوده و گاهی نیز در بین سخنان خویش شعر عربی سروده است. مقبره سعدی زاویهای دارد نیکو سرچشمه نهر معروف رکن آباد است و شیخ در آنجا حوضچههایی از مرمر برآورده که برای شستن لباس میباشد. مردمان از شهر به زیارت شیخ آمده پس از خوردن غذا در سفرهخانه شیخ و شستن لباسها مراجعت میکنند و من خود نیز چنین کردم. رحمت خدا بر او باد.
بخوانید: ۱۰ رمان برتر هاروکی موراکامی که باید بخوانیم
کتاب سفرنامه برادران امیدوار اثر عیسی امیدوار، عبدالله امیدوار
این کتاب سفرنامه دو برادر ایرانی عیسی و عبداله امیدوار است که از سال ۱۳۳۳ و با موتورسیکلت آغاز شد و حدود ۱۰ سال ادامه داشت. در پایان این سفر طولانی عیسی امیدوار در شیلی ماند و عبدالله به ایران برگشت.
مسیر سفر در کشورها و شهرهای مورد بازدید برادران امیدوار به شرح زیر است:افغانستان، کابل، پاکستان، سیلان (سفر دریایی)، هندوستان، صعود به هیمالایا، بوتان، تبت، برمه، مالایا، سنگاپور، اندونزی، بنارس، استرالیا، فیلیپین، ویتنام، لائوس، کامبوج، سیام، هنگ کنگ، ژاپن، توکیو، هیروشیما، الاسکا، قطب شمال و خانوادههای اسکیمو، کانادا، ایالات متحده، شیکاگو، نیویورک، هالیوود، آمریکای مرکزی، مکزیک، گواتمالا، السالوادور، کاستاریکا، پاناما، جنگلهای آمازون، آمریکای جنوبی، پرو، آثار تمدن اینکاها، بولیوی، شیلی، آرژانتین، اوروگوئه، پاراگوئه، برزیل، اروپا، انگلستان، فرانسه، بلژیک، هلند، دانمارک، آلمان، اتریش، سویس، ایتالیا، یوگسلاوی، یونان، ترکیه، ایران.
این مسیر شش سال به طول میانجامد و پس از توقف چند ماهه در ایران، بار دیگر این جهانگردان از طریق عربستان و پس از انجام مراسم حج، به قاره آفریقا سفر میکنند که شرح آن نیز ادامه سفرنامه را تشکیل میدهد. این کتاب شامل عکسهاییست که آن را جالبتر هم میکند.
بخوانید: ۷ کتاب برای آشنایی کودکان با فلسفه
کتاب برگزیده و شرح سفرنامه شاردن اثر رانلد دبلیو فریر
ساکنان اصفهان،پایتخت ایران در قرن هفدهم،بر خود می بالیدند که «اصفهان نصف جهان» است.یکی از سیاحانی که به این نیمه جهان جلب شد،ژان شاردن،جواهر ساز جوانی از کشور فرانسه بود که قسمت اعظم عمرش را در اصفهان گذراند.شاردن در مدت اقامتش در اصفهان به خوبی با گوشه و کنار شهر آشنا شده بود؛اهالی شهر او را به خانه هایشان دعوت کرده و از او پذیرایی می کردند.
شاردن باغهای اصفهان را به خوبی می شناخت و در شکارها شرکت می جست؛با آداب و رسوم دربار صفوی به خوبی آشنا شده بود و به روستا ها و شهر های اطراف اصفهان سفر می کرد. سفرنامه و طراحی های شاردن در عین این که از باارزشترین منابع اطلاعاتی برای کسانی است که مایلند در زمینه تاریخ خاورمیانه تحقیق کنند،تصویر روشن و دقیقی هم از زندگی در ایران قرن هفدهم به دست می دهد. در این کتاب که با طراحی شاردن مصور شده،رونالد فریر با تقطیر کردن نوشته ها و دیدگاه های شاردن از مجموعه هشت جلدی «سفر به ایران»او کتاب جمع و جور جذاب و خاطره انگیزی از ایران صفوی تهیه دیده است.
بخوانید: ۱۰ کتاب پر فروش روانشناسی برای شناخت بهتر خود
کتاب پیونگ یانگ سفری به کره شمالی اثر گی دولیل
سال ۲۰۰۱ «گی دولیل» کارتونیست شناختهشدهی کانادایی اجازه پیدا میکند به کرهی شمالی سفر کند. دولیل در مدت اقامت دوماهه برای کار در یک شرکت انیمیشنسازی در پیونگیانگ، مشاهداتش از فرهنگ آنجا و زندگی معدود کرهایهایی را که با آنها برخورد دارد، با لحن طنزآمیز خاص خودش روایت میکند. نتیجهی این روایت به یکی از معروفترین سفرنامههای مصور تبدیل میشود. روایتی از کشوری که انگار همهی مردمانش با نجوا با هم حرف میزنند و حواسشان هست که خارجیها چیزی بیشتر از آنچه باید را نبینند.
بخوانید: ۱۰ کتاب پر فروش از لیست نیویورک تایمز
کتاب سه روز به آخر دریا اثر نازیلا ناظمی
کتاب سه روز به آخر دریا (سفرنامهی همسر عمادالملک به مکه و عتبات) جلد دوم مجموعهی «سفرنامههای قدیمی زنان» است. شاهزاده خانم قاجاری از یکسو نوهی فتحعلی شاه است و از سوی دیگر نوهی نادرشاه افشار. زن نازپروردهای که کمالاتش زبانزد است و به لطف ناصرالدین شاه سر از حرمسرای حکمران طبس در میآورد و سفرش به عربستان و عراق را از همانجا آغاز میکند.
جذابیت سفرنامههای زنان در این است که در کنار اتفاقات سفر، ریزهکاریها و روزمرگیها را هم ثبت کردهاند و این روایتِ جزئیات است که به ما امکان میدهد تصویر روشنتری از آن دوره داشته باشیم. در این سفرنامهها متن به زبان شفاهی نزدیکتر میشود و صراحت و جسارت زنان راوی که برخلاف دیگر سفرنامهنویسان، ترسی از مناسبات مرسوم دولتمردان وقت نداشتند، وجوه نادیدهی آن دورهی تاریخی را به ما نشان میدهد.