با وجود فناوری‌های موجود و شبکه‌های اجتماعی و همچنین بازی‌های جذاب رایانه‌ای، حتما راهی وجود دارد که نوجوانان را به کتاب خواندن ترغیب کرد. ذهن کنجکاو و بدن سرحال یک نوجوان به دنبال راهی برای خالی کردن انرژی است که با یکجا نشستن و کتاب خواندن برای ساعت‌های متوالی کمی ناسازگار است.
اگر افراد بالغ به لذت خواندن واقف باشند بی شک به دنبال راهی خواهند بود که نوجوان خانه را به این لذت شریک کنند. خواندن کتابهای هیجان انگیز می‌تواند یک سرگرمی رضایت‌بخش باشد و نوجوان را از دنیای اطرافش کمی بیرون ببرد. اما به‌غیر از هیجان و تپش قلب و کنجکاوی غیرقابل کنترل برای دانستن سرنوشت کاراکترها و پایان داستان، خواندن داستان‌های هیجان انگیز می‌تواند ذهن نوجوان را تحریک کند و پویا سازد. تعلیق و هیجان درون این داستا‌ن‌ها، تمرین ذهنی هستند و باعث تحریک مناطقی از مغز می‌شوند.
تحقیقات نشان داده است وقتی کتابی را مطالعه می‌کنیم که داستان و محتوای جذابی دارد، آن فضای مختص داستان را برای خود بازسازی می‌کنیم گویی برای خود ما در حال وقوع هستند. ممکن است کمی متناقض به نظر برسد ولی داستان‌های پر تنش موجب می‌شوند قلب سریع‌تر بزند و ماهیچه‌ها منبسط شوند و مقدار زیادی از استرس روزانه به همراه آن دفع شود. مثل فشردن توپی که با انرژی حاصله از ماهیچه‌های دست شما جمع می‌شود و هنگامی که دست خود را باز می‌کنید احساس خلاصی می‌کنید.
رهایی از استرس، بحران سازی برای ارزش‌هایی که در طول روز نادیده می‌گیریم و ایجاد ارتباط با انسان‌های دیگر، قسمتی از فایده‌ی خواندن این ژانر، علاوه بر ایجاد سرگرمی است.
راورندوم – نوشته‌ی جی- آر- آر- تالکین
تالکین نویسنده هابیت و ارباب حلقه‌ها، این داستان را با الهام از گم شدن اسباب‌بازی پسرش و شاید برای تسکین غم فرزندش نوشت. او این داستان زیبا را با شخصیتهای عجیب و غریبش مانند مرد ماه نشین، جادوگر شنی و اژدهای وحشتناک و شاهزاده دریا، چندین‌بار بازنویسی کرد. این داستان در سال ۱۹۲۵ برای نخستین بار منتشر شد و شصت سال بعد تجدید چاپ شد.
این داستان برگرفته از داستان واقعی زندگی تالکین است که برای نوجوانان در قالب داستان بلند بیان شده است. سگ کوچکی به نام راور مشغول بازی با توپ زرد رنگش است. پیرمردی با کت نخ نما، چپق عتیقه و یک کلاه سبز کهنه به او نزدیک می‌شود. راور خیلی به پیرمرد دقت نمی‌کند. اگر دقت می‌کرد و پر سبز پشت کلاه پیرمرد را می‌دید متوجه می‌شد که او یک جادوگر است و با او در نمی‌افتاد. پیرمرد توپ راور را برداشت تا آن را برایش تبدیل به استخوان یا یک پرتقال بکند. راور با تندی به پیرمرد می‌گوید که توپش را زمین بگذارد. بدون کلمه مودبانه لطفا.
پیرمرد که حالا ما می‌دانیم یک جادوگر است به راور می‌گوید صدایش را ببرد. راور عصبانی می‌شود و پاچه شلوار جادوگر را می‌گیرد و یک تکه از آن را می‌کند.
جادوگر هم عصبانی می‌شود و راور را تبدیل به یک سگ اسباب‌بازی می‌کند. بعد راور سر از یک مغازه اسباب‌فروشی در می‌آورد. مادری که برای خرید آمده راور را برای پسرش می‌خرد. راور از آنجا فرار می‌کند و با کمک جادوگری در ساحل و یک مرغ نوروزی به ماه می‌رود. در ماه بزرگترین جادوگر عالم به همراه سگی به نام راور زندگی می‌کنند. تالکین به آن سگ می‌گوید سگ‌ماه. حالا دو سگ به نام راور و یک پیرمرد ماه‌نشین و چند جانور دیگر در ماه هستند. اوضاع خوبی است اما گاهی اژدهایی ماه را سرخ و یا تاریک می‌کند..
پیرمرد ماه‌نشین به راور قول می‌دهد کمکش کند تا به خانه‌اش برگردد. راور ماجراهای شگفت‌انگیزی پیش رو دارد.
بخوانید: جایزه هوشنگ گلشیری و ۸ رمان برنده این جایزه
دونده هزارتو – نوشته‌ی جیمز دشنر
دونده هزارتو، اثر پر کشش و هوشمندانه جیمز دشنر، رمانی علمی و تخیلی است که برای بار اول در سال ۲۰۰۶ منتشر شد. در کتاب اول توماس، قهرمان داستان خود را در آسانسوری می‌یابد و تنها چیزی که به خاطر می‌آورد نامش است. او را پسرهای غریبه‌ای که مانند او حافظه خود را از دست داده‌اند به سرزمینی می‌برند که در پشت دیوارهای بلند آن هزارتویی وجود دارد که هرشب در حال تغییر نقشه است. این هزارتو تنها راه خروج پسران از آن سرزمین محصور است و تابحال هیچکس نتوانسته است که از آن زنده خارج شود. روزی که دختری جوان از آسانسور نزد پسرها می‌آید و پیام ترسناک “به خاطر بیاور، زنده بمان و فرار کن ” را برای آنان می‌آورد، همه چیز تغییر می‌کند.
بخوانید: ۱۰ رمان برتر هاروکی موراکامی که باید بخوانیم
ماجراهای هاکلبری فین – نوشته‌ی مارک تواین
ماجراهای هاکلبری فین را مارک تواین سال ۱۸۸۴ نوشت و حدود هفت سال صرف نوشتنش کرد. همینگوی در وصف این رمان گفته «تمام ادبیات مدرن آمریکا مدیون این کتاب است… تمام آثار آمریکایی. قبلش چیز خاصی نبود و بعدش هم چیز دندان‌گیری نیامده»! این اولین رمانی بود که به زبان عامیانه‌ی آمریکایی نوشته می‌شد و انقلابی در سبک نوشتاری رمان‌های آمریکایی به شمار می‌رفت.
هاکلبری پسر بچه‌ای شیطان است که بیوه‌ای به اسم داگلاس او را به فرزند خواندگی برگزیده و به مدرسه می‌فرستد. هاک که تازه به درس خواندن و تحصیل علاقمند شده از پیدا شدن سر و کله‌ی پدر بی‌قید و بند و منفعت طلبش مضطرب است. چرا که پدر هاک همیشه دردسر ساز است
در حقیقت جدال هاک با وجدانش است که در طول قصه سبب اتفاقات مختلفی می‌شود. قهرمان کتاب بی‌سر و پا و کم‌سواد بوده و در همه‌ی دوران زندگی‌اش به او آموخته‌اند که سیاهان انسان‌هایی فرومایه و درجه دو هستند. در واقع داستان هول محور همین تفکر متمرکز است. اما در نهایت هاک که در طول زندگی‌اش هیچ دوست واقعی نداشته، درمی‌یابد که نژاد و رنگ پوست نمی‌تواند سبب برتری و کمال افراد شود برای همین مردی سیاه پوست نزدیک‌ترین و بهترین دوست او شده و ماحصل این دوستی ماجراها و اتفاقات جذابی است که برای این دو شکل می‌گیرد.
در این کتاب مارک تواین با استفاده از دیالوگ‌های جذاب و پیچیده تبحر نویسندگی‌اش را به خوبی به رخ می‌کشد. همچنین لازم به ذکر است با وجود این که به غیر از تکرار یک شخصیت، وقایع به هم مرتبط نیستند اما این داستان در حقیقت جلد دوم کتاب ماجراهای تام سایر به شمار می‌آید.
بخوانید: ۹ کتاب از نویسندگانی که تنها یک رمان نوشتند
دیوید کاپرفیلد – نوشته‌ی چارلز دیکنز
چارلز جان هوفام دیکنز برجسته‌ترین رمان‌نویس انگلیسی عصر ویکتوریا و یک فعال اجتماعی توانمند بود.
به عقیده جیمز جویس، نویسنده بزرگ معاصر، از شکسپیر به این سو، دیکنز تأثیرگذارترین نویسنده در زبان انگلیسی بوده‌است. از او برای داستان‌سرایی و نثر توانمندش و خلق شخصیتهای به یادماندنی، بسیار تحسین به عمل آمده‌است. دیکنز در طول زندگی خویش، محبوبیت جهانی بسیاری کسب کرده‌است. از آثاراو می‌توان دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ، الیور تویست و داستان دو شهر را نام برد
دیکنز در ۷ فوریه ۱۸۱۲ در لندپورت به دنیا آمد. او دومین پسر جان دیکنز، کارمند اداره کارپردازی نیروی دریایی بود. داستان این رمان که درمورد شخصیتی به‌نام دیوید است تا حدودی از زندگی چارلز دیکنز الهام گرفته شده. به‌همین‌دلیل به‌گفته‌ی خودش، این اثر را بیشتر از آثار دیگرش دوست داشته است. دیوید شش ماه بعد از مرگ پدرش به دنیا می‌آید. به نوعی نحسی در زندگی این کودک پیش از تولدش شروع شده است. در ابتدای داستان دیوید با مادری مهربان و شیرین و نازنین همراه است تا این که مشکلات زندگی او را وادار می‌کند با مردی به نام موردستون ازدواج کند مردی با رفتاری خشونت‌آمیز که سرانجام دیوید را به مدرسه‌ای بیرون شهر می‌فرستد. مشکلات دیوید ادامه دارد، بعد از مدتی مادر او نیز می‌میرد و….… .
بخوانید: ۷ رمانی که فلسفه را در داستان روایت می‌کنند
مغازه خودکشی – نوشته‌ی ژان تولی
مغازه خودکشی یک فانتزی سیاهِ تکان‌دهنده است. این رمان اثری از ژان تولی، نویسنده، طراح و کارگردان فرانسوی است که در سال ۱۹۵۳ به دنیا آمد. این رمان معروف‌ترین اثر ژان تولی است که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد و تاکنون به بیش از بیست زبان ترجمه شده است.
در سرزمینی دور، انسان‌ها بسیاری از منابع طبیعی را نابود کرده‌اند. هوا بسیار آلوده است و دیگر گُلی نمی‌روید. شاد بودن و خندیدن از عجیب‌ترین چیزها به حساب می‌آید و مردم دلیلی برای زنده بودن ندارند. خودکشی کردن عادی و بسیار رایج است و مردم برای پایان دادن به زندگی تلخ خود به مغازه خودکشی می‌آیند تا روش خودکشی خود را برگزینند. مغازه‌ای که در آن ابزار و ادوات خودکشی وجود دارد.
همه‌جور وسیله‌ای در آن یافت می‌شود. از انواع سم تا طناب‌های دار، از انواع سلاح‌های کمری مناسب برای انتحار تا ویروس‌های کشنده. یک فروشگاه منحصربه‌فرد در زمان و مکانی نامعلوم. کار و کاسبی در «مغازه ی خودکشی» چندان بد نیست. این مغازه که توسط خانواده ی تواچ اداره می شود، راه های زیادی را برای پایان دادن به زندگی در اختیار مشتریان قرار می دهد و هر کسی با هر بودجه ای که وارد این مغازه شود، دست خالی بیرون نخواهد رفت. اوضاع به همین منوال ادامه دارد تا این که جوان ترین عضو خانواده ی تواچ، این خانواده را با چیزی رو به رو می کند که قبلا هیچ وقت با آن مواجه نشده بودند: عشق به زندگی.
بخوانید: ۱۰ رمان برتر از ژانر پلیسی و جنایی
تام سایر – نوشته‌ی مارک تواین
مارک تواین در مقدمه، این کتاب می‌نویسد:
بیشتر ماجراهایی که در این کتاب ثبت شده‌اند در واقعیت اتفاق افتاده‌اند. یکی دوتا تجربه، شخصی خود من بوده، بقیه ماجراهایی که برای پسرهای همکلاس من رخ داده. شخصیت هاکلبری فین از یک آدم واقعی گرفته شده، تام سایر هم همین‌طور ولی نه از یک نفر. تام ترکیبی از خصوصیات و خلق و خوی سه پسربچه است که من می‌شناختم، در نتیجه از نظر ساخت، شخصیتی چندوجهی‌ست.
با خلق این رمان مارک تواین توانست روایتی طنزآمیز و بدیع از دنیای واقعی نوجوانان ارائه دهد. تام پسرک یتیمی است که از مدرسه و کار نفرت دارد و در حسرت زندگی پسر ولگرد و هم سن و سالش هاکلبری‌فین است. اما او و دوست جدیدش هاک، تصمیم دارند دزد دریایی شوند، آن‌ها تصادفی به رازهای وحشتناک پی می‌برند و درگیر اتفاقات تازه‌ای می‌شوند… . ماجراهای هاکلبری فین، ادامه‌ی این داستان است که بیشتر به زندگی دوست تام سایر، هاکلبری فین، می‌پردازد. این کتاب یکی از کتابهای کلاسیک جهان است. تام پسرک یتیم بازیگوشی است که با شیطنت‌های خود معمولا دردسر ایجاد می‌کند. هاک دوست صمیمی اوست که فردی یاغی است. تام همیشه به سبک زندگی هاک حسودی می‌کند و از درس و مدرسه بیزار است.
این دو دوست نزدیک به هم تصمیم دارند که در آینده دزد دریایی شوند! در شبی که تام و هاک به قبرستان می‌روند ناگهان و به طور اتفاقی شاهد قتلی می‌شوند. آن دو قسم می‌خورند که هرگز درباره‌ی ماجرای قتل، با کسی صحبت نکنند. اما ماف پاتر که دائم‌الخمر است و بین اهالی شهر اعتبار زیادی ندارد با دسیسه‌چینی جو سرخپوسته به اتهام قتل به زندان انداخته می‌شود. تام و هاک تنها کسانی هستند در شهر که از بی‌گناهی او مطلع هستند. از طرفی دیگر در شبی که هاک در تعقیب جو سرخپوسته است به این موضوع پی میبرد که او قصد حمله به بیوه داگلاس را دارد. هاک که همواره خودخواه بوده است و در هر حال به راحتی خود فکر می‌کرده است، در این موقعیت به دلیل محبت‌های بیوه داگلاس دچار شک و تردید برای راحت گذاشتن جو سرخپوسته می‌شود. این دو موقعیت و تصمیم‌های تام و هاک در ادامه داستان اتفاق خواهد افتاد …
بخوانید: ۹ کتاب از فریبا کلهر، بانوی هزار قصه!
ماجراهای تن‌تن – نوشته‌ی هرژه
بعید به نظر می‌رسد کسی اسم تن‌تن را نشنیده باشد، او شخصیت اصلی یکی از مشهورترین کتابهای کمیک‌های جهان است که سالهاست محبوبِ اهالی ادب و فرهنگ است. ماجراهای تن‌تن و میلو مشهورترین اثر کمیک در تاریخ جهان و به ویژه اروپاست و شخصیت تن‌تن میلیون‌ها طرفدار در سراسر جهان دارد. ماجراهای تن تن و میلو درباره اتفاقاتی است که برای یک خبرنگار کنجکاو و زیرک و سگش میلو می افتد. وی در این ماجراها ضمن حل معماهای پیچیده، دوستانی نیز پیدا می کند که در قسمت های مختلف به داد تن تن می رسند.
دوست همیشه همراه تن تن در این ماجرا ناخدا هادوک است که پس از آشنایی با تن تن تقریبا در تمام ماجراها همراه تن تن بوده است…فیلم بلند مدت استیون اسپیلبرگ و پیتر جکسون که بر اساس طنزهای اصلی “تن تن” نوشته هرژه ساخته شده است، شخصیت های داستان های ماجراهای تن تن، شامل کاپتان هادوک، بازرس تامپسون و نیلو به خوبی هر چه تمام شخصیت پردازی شده اند.
بخوانید: ۸ رمان برتر از نویسندگان عرب که حتما باید بخوانیم
صد و یک راه برای ذله کردن معلمها – نوشته‌ی لی وارد لا
در کتاب «صد و یک راه برای ذله کردن معلمها»، به زیبایی مسایل دوران نوجوانی بیان شده است. بلوغ عاطفی و رفتاری قهرمان کتاب و نحوه برخورد بزرگترها با او و مشکلاتش و تلاش خود او برای رسیدن به اهدافش ستودنی است.کتاب «صد و یک راه برای ذله کردن معلمها» دقیقا چنین اثریست. خیلی‌ها با شنیدن اسمش، آن را در رده‌ی کتابهای نامناسب و دارای بدآموزی قرار می‌دهند در حالی که ماجرا کاملا راهی متضاد را سپری می‌کند.قهرمان کلاس هفتمی کتاب، استیو، باید برای درس تاریخ جهان پروژه عملی گروهی انجام دهد.او ایده‌ی درخشان مومیایی کردن مرغ را در نظر گرفته اما اتفاقات خنده‌دار سر کلاس تاریخ باعث بروز تنش بین او و معلم می‌شود.از سوی دیگر، برای ارایه‌ی ساعت اختراعی‌اش به انجمن مخترعان به تامین هزینه‌ی سفر احتیاج دارد. ولی از پدر و مادرش می‌شنود که خودش باید نیمی از پول را به دست بیاورد.
کل کتاب چالش‌ها و اتفاقات بامزه‌ای است که استیو پشت سر می‌گذارد. اما وقتی می‌فهمد که والدینش همراه مدیر تصمیم گرفته‌اند که او سال هشتم را جهشی بخواند و به دبیرستان برود، ناراحت شده و با طراحی و اجرای راه‌هایی برای ذله کردن معلمها، سعی می‌کند به همه نشان بدهد آماده‌‌ی ورود به دبیرستان نیست. اما در واقع او فقط نمی‌خواهد از دوستانش جدا شود
کتاب پر از اتفاقات غافلگیرکننده و پر احساس است. روابط افراد و شخصیت‌ها بسیار زنده بیان شده‌اند. به خاطر همین این کتاب و جلد قبلی‌اش، «صد و یک راه برای ذله کردن پدر و مادرها» از زمان نخستین چاپ در سال ۲۰۰۵ در سراسر دنیا مورد توجه بوده است. البته مخاطب ایرانی چندان با این اثر آشنا نیست. اما اغلب مروجان خواندن، آن را می‌شناسند و استفاده می‌کنند.
بخوانید: ۶ کتاب فانتزی – تخیلی دنباله دار که باید بخوانیم!
صورت زخمی – نوشته‌ی ژان کلود مورلوا
مورلوا در سال ۱۹۵۱ در فرانسه متولد شده است. معلم زبان آلمانی بوده و تئاتر خوانده و نمایشنامه‌های مهمی را از شکسپیر، برشت و لودویک تیک روی صحنه برده است. او در ژانرهای مختلفی می‌نویسد. به غیر از ژانر شخصیت‌پردازی کارهایش کیفیت تئاتری دارند که درگفتگوی داستان‌هایش کاملا مشهود است. کیفیت صدای شخصیتهای او مخاطب را ترغیب به گوش دادن می‌کند.
اولیویه راوی کتاب «صورت زخمی»، پسر نوجوانی است که خانه شان از شهر به روستای لاگوپیل آمده است. لاگوپیل یک اسم زنانه است. به نظر می رسد لاگوپیل آبستن خاطره ای فراموش شده و رنجی پنهان شده است.
در اینجا جنایتی اتفاق افتاده و اولیویه سر نخ هایش را دنبال می کند. او از زندگی در این روستا راضی نیست. یک روز در مسیر بازگشت به خانه سگ بزرگ همسایه را می بیند. صدای واق واق های سگ او را می ترساند. بعد دختر کوچکی می بیند که در حال بازی کردن با سگ است. خانواده اش به او می گویند که خانه همسایه متروک است و سگ یا دختر کوچولویی وجود ندارد.
اما این صدا و این دو او را رها نمی کنند. او از طریق روزنامه های قدیمی تاریخچه لاگوپیل و خانه متروک را پیگیری می کند. به دوره ای می رسد که در آن بسیاری آدم‌ها بی آنکه فکر کنند هم وطن های خود را به جرم یهودی بودن لو می دادند. خانه متروک همسایه متعلق به پزشکی یهودی بوده است. رمان صورت زخمی خوش‌ساخت و خوش‌خوان است. رمان نوجوانی است جستجوگر که نمی‌تواند به راحتی از کنار وقایع اطرافش بگذرد.
پادشاه کدوخیاری – نوشته‌ی کریستینه نوستلینگر
کریستینه نوستلینگر از نویسندگان برجسته ادبیات کودکان اتریش و برنده جایزه هانس کریستین اندرسن و جایزه آسترید لیندگرن است و نزدیک به ۱۵۰ کتاب برای کودکان نوشته است که می‌توان از میان آن‌ها به «کنراد، پسرک ساخت کارخانه»، « گربه، کوسن مبل نیست»، مجموعه «فرانتیس کوچولو» و مجموعه «مینی» اشاره کرد. کتاب «پادشاه کدوخیاری» داستانی است طنزآمیز درباره اقتدار پدران که کریستینه نوستلینگر در سال ۱۹۷۲ آن را نوشته است. این کتاب جایزه ادبی کودک و نوجوان آلمان را از آن خود کرده است
در کتاب «پادشاه کدوخیاری» ولفگانگ، دوازده ساله، پسر خانواده که پایش شکسته است و ناچار است تمام روز را استراحت کند روایت می‌کند که چگونه سر و کله پادشاه کدوخیاری در روز عید پاک در خانه‌شان پیدا می‌شود. رعیتش او از سرزمینشان که انبار خانه آن‌هاست، اخراج کرده‌اند. پدر به پادشاه کدوخیاری پناهندگی و او را در اتاق خود جا می‌دهد. اما بقیه خانواده می‌فهمند که پادشاه متکبر دروغگو است و با وعده دروغ پدر را که مشکل مالی دارد فریب می‌دهد تا در انتقام گرفتن از رعیت‌ها کمک کند در برابر پدرش می‌ایستد…
من یک عالم تکالیف عقب افتاده و تازه یک مشکل هم داشتم
مشکل این بود: سه هفته پیش آخرین تکالیف ریاضی را به ما برگرداندند. با این که در هر مسئله فقط یک غلط کوچولو داشتم، هاسلینگر به من پنج داده بود. زیر آن نوشته بود: امضای پدر
با سه علامت تعجب جلوی آن
او برای بقیه ی بچه ها به امضای مادر اکتفا می کند. ولی چون از من خوشش نمی آید، همه اش اذیتم می کند و امضای پدرم را می خواهد
ولی حالا به هیچ وجه نمی توانم نمره ی پنج ریاضی را به بابا نشان بدهم. بابا آخرین بار که نمره ی پنج گرفتم، یکی زد توی گوشم و گفت اگر یک بار دیگر پنج بگیرم، دیگر حق ندارم به استخر بروم و از پول توجیبی هم خبری نیست
برای همین نمره ی پنج را توی خانه نشان ندادم و زنگ ریاضی بعد، امضای پدر نداشتم. هاسلینگر به من چهار صفحه جریمه داد، با امضای پدر. دفعه ی بعد، زنگ ریاضی چهار صفحه جریمه و دفتر ریاضی را به هاسلینگر دادم. ولی نه دفترم و نه جریمه هایم امضای پدر نداشت. آن وقت هاسلینگر جریمه را دو برابر کرد، یعنی هشت صفحه. بازهم با امضای پدر.
به این تربیت، جریمه ها از این زنگ ریاضی تا زنگ ریاضی بعد، بیش تر و بیش تر شدند. فردا می بایست بیست و چهار صفحه جریمه و شش امضای پدر داشته باشم! ولی گرفتن شش امضا از بابا شش برابر مشکل تر از یک بار امضا گرفتن است
