شخصیت‌شناسی بر اساس آرکیتایپ‌ها و اسطوره‌ها اولین بار توسط یونگ مورد استفاده قرار گرفت و اساسا تیپ‌شناسی شخصیت را دگرگون کرد. امروزه نیز روان‌شناسان و روان‌کاوان در عرصه‌های مختلف روانشناسی موفقیت و رابطه و تحلیل رفتار متقابل از این خوانش اسطوره‌ای از شخصیت‌ها بسیار استفاده می‌کنند.
یکی از حوزه‌های پرکشش و پرمخاطب در بین کتاب‌های روانشناسی هم کتاب‌های مربوط به شخصیت‌شناسی هستند چه با اتکا به اسطوره‌ها و چه با متر و معیارهای بازار و مشتری‌مداری! در این گزارش شش کتاب مرتبط با این بحث به شما معرفی می‌کنیم که می‌تواند برای شناخت بهتر خود و اطرافیانتان و پیشرفت در زندگی شغلی و عاطفی و درسی به شما کمک کند.
کتاب شخصیت‌شناسی
کتاب «شخصیت‌شناسی» نوشته کارل ا. واگنر در موضوع هنر و علم تحلیل شخصیت نوشته شده است. نویسنده در مقدمه کتاب درباره شخصیت‌شناسی می‌گوید: شخصیت‌شناسی، یا تحلیل شخصیت، را خیلی ساده می‌توان به صورت کاوشی در سرشت انسان، آن‌گونه که در قالب انسانی بازتاب یافته، جمع‌بندی کرد. ما می‌توانیم با مشاهده چهره، بدن، دست‌ها، اطوارها، راه رفتن، یا سایر جنبه‌های یک فرد که به چشم بیاید، شخصیت، وضع سلامتی و توانایی‌های شغلی او را تعیین کنیم. شخصیت‌شناسی را می‌توان به نوعی یک اصطلاح دربردارنده به حساب آورد که فوت و فن‌های گوناگون تحلیل شخصیت بر پایه مشاهده را شامل می‌شود. جمجمه‌شناسی، قیافه‌شناسی، تحلیل دست، عنبیه‌شناسی و نظام‌های دیگر درون قلمرو شخصیت شناسی قرار می‌گیرند.
در بخشی از متن کتاب آمده است: سفر پر ماجرای خود به درون تحلیل شخصیت را با نیم‌رخ آغاز می‌کنیم. نیم‌رخ مشخص‌ترین نمای صورت انسان است چون طرح چهره را با وضوح زیادی نشان می‌دهد. به‌خاطر همین واقعیت نیم‌رخ در هنری مصری کاربردی تقریبا همه‌گیر داشت، و در این حال چشم و نیمه تنه از نمای جلو ترسیم می‌شد.
کتاب همچنین توضیح می‌دهد که قیافه‌شناسی نام مناسبی برای علم خواندن اجزای صورت است. این علم در اواخر قرن هجدهم توسط لاواتار سازمان‌دهی شد و در اوایل و میانه قرن بیستم به دست هلمز ویتیر مرتن به تکامل رسید.
بخوانید: ۸ کتابی که با آنها هیپنوتیزم می‌شوید
کتاب روانشناسی شخصیت
این کتاب درواقع ۹ فصل از کتاب «Personality development» از هشتمین چاپ آن در سال ۲۰۰۲ است. سرفصل‌های کتاب هم عبارتند از: شخصیت چیست، الگوی شخصیت، تعیین کننده‌های فیزیکی، تعیین کننده‌های شناختی، تعیین کننده‌های هیجانی، تعیین کننده‌های خانوادگی، تحلیل کننده‌های اجتماعی، تحلیل کننده‌های جنسیتی، تعیین کننده‌های آموزشی و تحصیلی و تعیین کننده‌های خانواده.
اگرچه مطلب اصلی این کتاب «تحلیل عوامل مؤثر در رشد شخصیت است» اما می‌توان آن را به عنوان اثری در زمینه «روانشانسی شخصیت» دانست.
نویسنده می‌گوید زندگی اجتماعی، اگر چه کلاً یک مساله فردی محسوب می‌شد تا حد زیادی به گردهم‌آیی های خانوادگی، مجالس مذهبی، و ارتباط با همسایگان محدود می‌شد، هر شخص به عنوان یک کشاورز، صنعتکار، فروشنده یا متخصص یا برای خودش کار می‌کرد و یا برای کسی که ممعولاً خویشاوند و یا دوست وی بود. انتخاب همسر نیز تا حدود زیادی متأثر از فشار والدین بود و معمولاً در محدوده جامعه‌ی خودِ فرد صورت می‌گرفت و چون طلاق ننگ شمرده می‌شد، ازدواج‌ها مادام العمر بودند. امروزه کلیه این شرایط تغییر یافته‌اند و شخصیت در کلیه نقشهای عملی زندگی اهمیتی بارز دارد.
بخوانید: ۷ کتاب علیه مردانگی تیپیکال! قبول کنید مردان سروته یک کرباس نیستند
کتاب چهار رنگ شخصیتی در بازاریابی چند سطحی
ایده تفکیک ویژگی شخصیتی مربوط به بازاریابی نخستین بار توسط بقراط ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح معرفی شد و در قرن گذشته بسیاری از روان‌شناسان درباره‌ی آن مطالبی نوشته‌اند و آن راتدریس کرده‌اند.
هر بازاریاب شبکه‌ای برای دستیابی به موفقیت بایستی حداقل ۲۵ مهارت مختلف را کسب کند. در این میان، شناسایی شخصیت رنگی افراد، اولین و مهم‌ترین مهارتی است که هر توزیع‌کننده‌ای باید بیاموزد. یکی از لذت‌بخش‌ترین کارها، خواندن ذهن افراد است. زمانی که بدانیم مشتریان و نیروهای بالقوه چگونه فکر می‌کنند، فروش و پشتیبانی آسان‌تر خواهد بود. این کتاب، مهارت لازم را برای خواندن ذهن افراد به ما می‌آموزد.
مهارتی که می‌تواند به ایجاد روابط مؤثرتر و نتیجه‌بخش‌تر کمک کند. هر یک از مشتریان و نیروهای بالقوه دیدگاه و طرز فکر متفاوتی دارند. پس ما چگونه باید با آنها صحبت کنیم که نظرشان جلب شود و از پیام ما لذت ببرند؟ بله، با شناسایی سریع شخصیت آنها و کشف کلمات جادویی مورد علاقه‌شان. جادو وقتی اتفاق می‌افتد که ما به مهارت شناخت شخصیت‌ها و زبان‌های چهارگانه دست یابیم. بدین ترتیب دیگر دلیلی برای ناامیدی وجود ندارد.
به سرعت ۴ شخصیت رنگی را به شکلی به‌یادماندنی شناسایی خواهیم کرد. می‌توانیم از شناسایی شخصیت دوستان، همکاران و اقوام خود لذت ببریم. به نظر می‌رسد که می‌توانیم در حرفه‌ی بازاریابی شبکه‌ای به عینکی جادویی مجهز شویم. عینکی برای خواندن ذهن افراد و برقراری روابط اثربخش با آنها. دیگر نیازی نیست به دنبال مشتریان عالی و خاص باشیم. تنها کافی‌ست با دانستن این ۴ شخصیت رنگی و به زبان آوردن واژه‌های مناسب، مشتریان معمولی را به مشتریانی فوق‌العاده تبدیل کنیم. با استفاده‌ی طنزآلود و اغراق‌آمیز از این ۴ شخصیت رنگی می‌توان آنها را به سادگی به خاطر سپرد. زندگی جذاب‌تر خواهد بود، وقتی از عینک جادویی بهره ببریم.
بخوانید: ۷ کتابی که کمک می‌کند دست رسانه‌ها را بخوانیم
کتاب نمادهای اسطوره‌ای روانشناسی زنان
نیرچا الیاده، که از بزرگترین محققان در زمینه اسطورهاست، معتقد است که اسطوره، داستانی تاریخی‌ست و به حادثه‌ای که در زمانی کهن رخ داده مرتبط است. جین شینودا بولن با نگاهی روان شناسانه و نوین، به اسطوره‌های‌های کهن یونانی، ما را با رب‌النوع‌ها و الهه‌های خفته و بیدار در درونمان آشنا می‌کند. از دید بولن، این رب‌النوع‌ها و الهه‌ها ممکن است مایه برکت و یا دردرسر شوند.
در علم روانشناسی، دکتر جین شینودا بولن روانپزشک تحلیلگر یونگی، آنقدر سرشناس است که نیازی به معرفی ندارد. از جمله تالیفات دیگر او می‌توان به نمادهای اسطوره‌ای و روانشناسی مردان و نمادهای اسطوره‌ای و روانشناسی زنان مسن‌تر اشاره کرد. او از اعضای شاخص انجمن روان‌شناسان و روان‌پزشکان آمریکا و استاد بالینی روان‌پزشکی دانشگاه سان‌فرانسیسکو است.
روانشناسی زنان (الهه ی درون زن)، توصیف اسطوره‌های یونانی در مورد شخصیت زنان است که بر اساس رویکرد کهن الگوی یونگ روان شناس بزرگ تدوین شده است. در فصول مختلف کتاب الهه‌ها به‌مثابه تصاویر درونی شرح داده می‌شوند و از فعال کردن الهه‌ها گفته می‌شود. همچنین توصیف انواع الهه‌ها (الهه‌های باکره، آرتیمس، آتنا، هستیا) و الهه‌های آسیب‌پذیر (هرا، دیمیتر، پرسه‌فونه، آفرودیت و …) و دست‌آخر تحلیل قهرمان درون زن، از دیگر بخش‌های کتاب هستند.
بخوانید: ۷ داستان دینی و معنوی که شما را به خدا نزدیک‌تر می‌کند
کتاب نمادهای اسطوره‌ای روانشناسی مردان
موضوع کتاب نمادهای اسطوره‌ای و روانشناسی مردان، درباره نمادهای اسطوره‌ای مردان بر اساس علم روانشناسی است. نگارنده به ربّ‌‌النوع‌های درون مردان پرداخته و با دیدی تحلیل‌گرکهن‌الگوی قدرتمند درونی و هم‌کلیشه‌های سازگارانه اجتماعی آنان را تشریح کرده است. وی در بخش اول، رب‌النوع‌ها را توضیح می‌دهد و در بخش دوم، به کهن‌الگوهای «پدر» مانند «زئوس» و «پوسیدون» و در بخش سوم به کهن‌الگوهای «پسرِ برگزیده» مثل، «آپولو» و «هرمس» می‌پردازد. مؤلف در بخش سوم کتاب، یافتن اسطوره خودمان یا بازشناسی خود را توضیح می‌دهد. کتاب با هدف شناخت هرچه بیشتر مردان از نظر روانشناسی و آگاهی از شخصیت و خصوصیات رفتاری آنان تدوین و نگاشته شده است.
کتاب پس از توضیحات مقدماتی و کلی درباره ی کهن الگوها به سراغ هر کهن الگو می رود و آن را معرفی و هر کهن الگو را در مقطع کودکی، نوجوانی، کار، ازدواج، کهن سالی و مشکلات روانی بررسی می‌کند. به‌زعم کتاب کهن الگوها رفتارهای غریزی انسان هستند و در ناخودآگاه جمعی که بخشی از ناخودآگاه انسان است پنهان هستند. تشخیص کهن الگوها و همانند‌سازی با آنها و احترام به آنها کمک می‌کند آنها نیز قدرت خود را در اختیار فرد قرار دهند و او را به شادی و موفقیت برسانند.
بخوانید: ۷ کتاب عالی برای یادگیری چگونگی ارتباط بهتر با دیگران
کتاب تیپ‌های شخصیتی
این کتاب در نقد یا دفاع از مدل تیپ‌های روان‌شناختی یونگ نیست؛ بلکه بیشتر به شرح و توضیح آن پرداخته است. هدف این کتاب نه ساده‌کردن این مدل، بلکه شرح‌دادن پیچیدگی‌ها و برخی مفاهیم کاربردی آن است. مدل تیپ‌شناسی یونگ سازوکاری برای تحلیل شخصیت نیست که بتوان با آن به خود و دیگران برچسب زد. همانطور که آدم‌ها برای تعیین موقعیت خودشان در جهان فیزیکی از قطب‌نما استفاده می‌کنند، مدل تیپ‌شناسی یونگ هم درواقع نوعی جهت‌نمای روان‌شناختی است. از این مدل برای درک و فهم مشکلات فردی و میان‌فردی استفاده می‌شود.
چه ويژگی‌هایی شخصيت شما را تعيين می كند؟ چه نوع شخصيتی بهتر و ممتازتر است؟ آيا می‌توانيد شخصيت خود را عوض كنيد يا برای هميشه در بند آن هستيد!؟ همه ما به دلیل شناخت ناقص و محدود از خودمون معمولا در انتخاب رشته تحصیلی،در انتخاب شغل، در عشق و ازدواج و در حقیقت در تمام مواردی که انسان می‌خواهد درباره موضوعی مهم در ارتباط با آینده‌اش دست به انتخاب بزند وتصمیم‌گیری داشته باشد، با مشکل مواجه می‌شویم! دانيل ناتل نویسنده کتاب سعی دارد تا ما را در ويژگی‌های انواع تيپ‌ها و كاركترهای شخصيتی خودمان کمک کند.
