همه رمان‌ها و داستان‌ها به‌نوعی زاییده تخیل نویسنده هستند. اما ژانری در ادبیات داستانی داریم که به‌نام علمی‌تخیلی شناخته می‌شود. ژانری که ژول‌ورن فرانسوی شناخته‌شده‌ترین نویسنده کلاسیک آن است و در ادبیات معاصر و مدرن هم کم‌نبودند داستان‌هایی که با اتکا به تخیل نویسنده آینده علمی و تکنولوژیک بشر را دستمایه قرار می‌دهد یا بهتر بگوییم پیش‌بینی می‌کند.
آدم‌فضایی‌ها، ربات‌ها، موجودات ناشناخته و بازی با زمان از معمول‌ترین شخصییت‌ها و پیرنگ‌های داستانی در ژانر علمی‌تخیلی هستند. بعضا هم این رمان‌ها سعی دارند انسان غره‌شده به توانایی‌های علمی و عقل خود را به‌چالش بکشند و به‌یادش بیاورند که او تنها بخش بسیار کوچکی از کهکشان راه شیری و جهان هستی است.
در این گزارش هفت رمان علمی و تخیلی کمتر شناخته‌شده را به شما معرفی می‌کنیم. بین رمان‌ها یک رمان ایرانی هم هست که البته سویه‌ای تاریخی دارد.
دخترکی که ابری به بزرگی برج ایفل را بلعیده بود
دخترکی که ابری به بزرگی برج ایفل را بلعیده بود سومین رمانی است که از رومن پوئرتولاس در ایران منتشر شده است. رمان روایتی از زندگی مادری را شرح می‌دهد که برای رسیدن به دخترکش ناممکن را ممکن می‌کند. مادر که قول داده در روز مشخصی از فرانسه به سوی آفریقا و بیمارستانی پرواز کند که دخترک بیمارش در آن بستری است، ناگهان با مشکلی روبه‌رو می‌شود که هیچ چاره‌ای برایش پیدا نمی‌کند.
آتش‌فشانی قدیمی فوران کرده و دودهای ناشی از آن همه پروازهای فرودگاه‌های پاریس را لغو کرده است. استفاده از دیگر وسایل حمل و نقل نیز امکان‌پذیر نیست. مادر باید چه کند که سرِ وقت به دیدار دخترکش برسد و بدقول نشود؟ کاش می‌شد پرواز کند. فکر دیوانه‌واری است؟ برای دنیای پری‌وار و پُر قصه رومن پوئرتلاس اما این‌گونه نیست! مادر با راهبی آشنا می‌شود که حرف‌های عجیب و غریبی می‌زند و مدعی است کارهای ناممکنی می‌تواند انجام دهد. آیا او می‌تواند برای مسافر درمانده ما راهی بیابد؟
پوئرتولاس در این رمان عشق مادرانه را وصف کرده و قصه فداکاری همه مادران دنیا را تعریف می‌کند، مادرانی که حتی حاضرند از جان خود بگذرند تا آرزوهای کودکانشان را برآورده کنند.
بخوانید: ۸ کتابی که اعتماد‌به نفس شما را به سقف می‌رساند
قلب سگی
رمان قلب سگی نوشته میخائیل بولگاکف در سال ۱۹۲۵ نوشته و منتشر شده است، درست چند ماه پس از مرگ لنین (رهبر انقلاب ۱۹۱۷ روسیه). اما از آنجایی که رمان به‌نوعی تمثیل و استعاره‌ای است درباره انقلاب روسیه، انتشار دوباره کتاب در شوروی ممنوع شد تا نهایتا مجدد در سال ۱۹۸۷ دراتحاد جماهیر شوروی منتشر شد.
سگ در این داستان، نماد مردم روسیه است که قرن ها تحت ستم و خشونت بوده و با او همچون حیوانات رفتار کرده‌اند. جراح عجیب داستان، تجسم حزب کمونیست (یا شاید خود لنین) است و عمل پیوند دشواری که برای تبدیل سگ به انسان انجام می‌شود نمادی از انقلاب است.
بولگاکف در این داستان که از زبان یک سگ روایت می‌شود با کمدی سیاهی روایت می‌گوید این مغز نیست که انسان‌‌ساز است بلکه قلب شالوده و پایه ساخت انسان است.
سگ داستان به دست پروفسوری به نام پری آبراژینسکی جراحی و شده و به قامت یک انسان در آمده است. آنچه از زبان پروفسور آبراژنسکی در کتاب می‌خوانیم درواقع دیدگاه‌های خود بولگاکوف درباره انقلاب شوروی است. آنچه بیش از همه مایه آزردگی پروفسور می‌شود غفلت مردم از کار و وظیفه اصلی‌‌شان است و پرداختن به کارهایی که در آنها تخصص ندارند.
بخوانید: ۷ کتاب داستانی جذاب از سرگذشت جاسوسان
آتش‌دزد
مجموعه رمان سه‌جلدی آتش‌دزد نوشته تری دیری است. کتاب درباره پرومتئوس، تایتان یونانی است که در اساطیر یونان به عنوان فردی که آتش را از خدایان می‌دزدد و به انسانها می‌دهد معرفی شده‌است.
کتاب در حالی آغاز می‌شود که پرومتئوس به صخره‌ها زنجیر شده‌است و ایزد خشم قصد دارد جگر او را بیرون بکشد و تکه تکه کند، ولی در عوض پرومتئوس گردن ایزد خشم را می‌شکند و خود را از زنجیرهایی که پسر عمویش زئوس (خدای یونانی رعد و برق و فرمانروای آسمان) با آنها او را در کوه اسیر کرده میرهاند و می‌گریزد. زئوس به او فرصت می‌دهد تا در ازاء یافتن یک انسان قهرمان آزادیش را باز پس گیرد.
تئوس با استفاده از یک جفت بال جادویی که از زئوس قرض گرفته‌است به آینده سفر می‌کند و در شهر عدن با دو دزد به نام‌های عمو ادوارد و جیم آشنا می‌شود. در همین حال ایزد خشم هم در پی یافتن تئوس است تا از او انتقام بگیرد و وظیفه اش که خوردن جگر تئوس در صبح هر روز است را اجرا کند.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم: با دشمنت روبرو و هرگز نشان نده كه ترسیده‌ای! من و مامان در سال ۱۷۸۵ در شهر عدن می‌گشتیم و داروی جادویی‌مان را نمایش می‌دادیم. همه دارو می‌خریدند و اوضاع رو به راه بود تا این كه سر و كله پرومتئوس پیدا شد. ایزدی یونانی بود كه از چنگ عقاب انتقام‌جو می‌گریخت. فكرش را بكنید وقتی زئوس از آسمان فرود آمد و مرا درگیر جنگ با هفت هیولای هولناك یونانی كرد، چه به روزم آمد.
بخوانید: ۷ کتاب برای رد شدن از مرزهای کره‌شمالی
زمان‌لرزه
کورت ونه‌گوت جونیور زمان لرزه را برای نخستین بار در سال ۱۹۹۷ در آمریکا به چاپ رساند و این رمان آخرین اثر این نویسنده است چراکه پس از این رمان رسما اعلام کرد که دیگر رمانی نخواهد نوشت و این رمان نقطهی پایان فعالیت‌های داستان‌نویسی‌اش خواهد بود. او در این اثر هم سعی کرده همچون دیگر کارهایش علاوه بر نقد جامعه خویش تلاش می‌کند تا غیرانسانی بودن فجایعی همچون جنگ، بمب اتم، و فروپاشی نهاد خانواده را در دنیای معاصر با زبانی طنز بیان کند.
داستان هم از این قرار است که در اثر لرزشی که در زمان رخ می‌دهد ، همه‌کس و همه‌چیز از ۱۳ فوریه ۲۰۰۱ به ۱۷ فوریه ۱۹۹۱ باز می‌گردد. همه افراد گذشته خود که اینک تبدیل به آینده ایشان شده است را به یاد دارند اما قادر به تغییر آن نیستند. در این ده سال مجبورند همچنان همان کارهای تکراری را انجام دهند تا دوباره به سال ۲۰۰۱ بازگشته و دارای اختیار شوند. ونه‌گوت در این رمان سعی می‌کند با زبانی طنز، تصاویری بدیع و زیبا از خانواده‌اش، مردم آمریکا، سیاستمداران، دانشمندان و … ارائه کند.
بخوانید: ۷ کتاب ترجمه شده توسط نجف دریابندری
مردگان جزیره موریس
فرهاد کشوری کتاب مردگان جزیره‌ی موریس را بر پایه‌ی مستندات تاریخی به دست آمده از رضاشاه و تبعید او به جزیره موریس با درون مایه‌ای تخیلی نوشته است. در داستان رضاشاه که زمان تبعیدش را به سر میبرد، در مکان اقامتش در محاصره روح مأموران و صاحب منصبانی گرفتار شده که در دوران پادشاهی، دستور عزل و قتل آنها را صادر کرده بود.
این ارواح در زمان‌های گوناگون، وقت استراحت، خوردن، قدم زدن و خوابیدن رضاخان به سمت او می‌روند و از گذشته صحبت می‌کنند، اکنون که دیگر پادشاهی و درباری وجود ندارد، وقت گله‌گذاری، اعتراف و محاکمه فرا می‌رسد. در میان این گفت‌وگوها و نیز مونولوگ‌های شاه با خودش، قسمت‌های پنهانی از زندگی رضاشاه برای خواننده به‌تصویر کشیده می‌شود.
درواقع این اثر مجموعه‌ای از خرده روایت‌ها در دل روایتی بزرگتر است که هرکدام از با توجه به روند داستان جای خود را در روایت اصلی پیدا می‌کنند.
بخوانید: ۸ کتاب برای آشتی با ناخودآگاه
شهر و ستارگان
کتاب شهر و ستارگان نوشته آرتور سی کلارک نخستین بار در سال ۱۹۵۶ منتشر شد. داستان از زمانی خیلی دور می‌گوید، جایی در یک میلیارد سال بعد که اقیانوس‌های زمین تبخیر شده‌اند و تمدن انسانی از بین رفته است. ساکنین شهر دیاسپور باور دارند که شهرشان، آخرین باقی مانده از امپراتوری است که زمانی ستارگان را به تسخیر خود درآورده بود. درون گنبد، شهروندان دیاسپور در آرمان شهری فناورانه زندگی می‌کنند که در آن، از محدودیت‌های سن و بیماری خبری نیست و همه انسانها عمر جاویدان دارند.
همه‌چیز به شکلی دقیق تحت کنترل است، همانطور که طراحان این شهر می‌خواستند. سرانجام پسری به نام آلوین به دنیا می‌آید که برخلاف سایر انسان‌های اطرافش، کنجکاوی سیری‌ناپذیر و البته خطرناکی را درباره جهان بیرون گنبد از خود نشان می‌دهد. پرسش‌های آلوین، او را راهی سفری اکتشافی برای کشف حقیقت درباره شهر، و تاریخ و آینده بشریت می‌کند.
بخوانید: ۷ کتاب درباره شبه‌علم: از نظریه ریسمان تا دنیاهای موازی
پتک آسمان
پتک آسمان نخستین بار در سال ۱۹۹۳ میلادی منتشر شد. برخی از وقایعی كه در این داستان در قالب حوادث علمی تخیلی روایت شده، در واقعیت تاریخ هم روی داده و كلارک با الهام از آنها و با نگاهی به آینده این داستان را نوشته است. نقش علم و تا حدی اعتقادات در زندگی انسانها به طور متناوب در حوادث این كتاب بررسی می‌شود و وقایع تاریخی، حوادث رمان را شكل می‌دهند.
کلارک در این رمان درواقع از ترس و بیمی همیشگی برای زمین می‌گوید. با نزدیک شدن سیارکی به نام «کالی» روی مسیر برخورد به زمین، کل سیاره در معرض نابودی است. بنابراین، سفینه گولیات به فرماندهی‌ِ ناخدا سینگ و مسلح جنگ افزاری هسته‌ای که مدت‌ها است از رده خارج شده است برای کج کردن راه سیارک عازم می‌شود، غافل از آن که عده‌ای نیز روی زمین سر نابودی گهواره ازلی نوع بشر را دارند. ایشان در این راه از هیچ کوششی دریغ نداشته‌اند، بر این باورند که «کالی» فرستاده‌ای مقدس برای پاک کردن عرصه زمین از لوث وجود بشر و نوزایی دوباره آن است. اما ناخدا سینگ و هیئت علمی همراهش نیز ترفندی دیگر در آستین دارند …
كلارک بیش از ۳۰ رمان و ۱۵ مجموعه داستان منتشر كرده و شهرت وی تا حدی است كه یكی از معتبرترین جوایز ادبی، در ۱۹۸۷ به نام «آرتور سی كلارک» پایه گذاری شد تا هر ساله از بهترین‌های رمان‌های علمی ـ تخیلی ِ منتشر شده به زبان انگلیسی، تقدیر شود.
فرانکنشتاین را جا انداختید.