نگارش کتاب هایی با مضمون جاسوسی از قرن نوزدهم میلادی با انتشار اثری از جیمز کوپر به نام جاسوس آغاز شد. داستان معمای کوسه‌ها که در ابتدای ۱۹۰۰ میلادی چاپ و منتشر شد به محبوبیت این ژانر کمک شایانی کرد و با کتاب مامور مخفی کنراد به اوج خود رسید.
در طول جنگ جهانی اول، انتشار رمان سی و نه پله نوشته جان بوکان، که بعدا اقتباسی سینمایی از آن توسط کارگردان مشهور آلفرد هیچکاک ساخته شد، رمانهای جاسوسی را نزد رمان‌دوستان شناخته‌تر و محبوب‌تر کرد و در طول جنگ جهانی دوم این ژانر با رمانی از هلن مکینس به نام بالاتر از سوءظن ادامه پیدا کرد. داستان کتاب مذکور روایتگر داستان زندگی زوجی که از آنها خواسته میشود که یک ماموریت مخفی پیچیده را انجام دهند. سال ۱۹۴۳ اثر وزارت ترس نوشته گراهام گرین منتشر شد و متعاقب آن اقتباس سینمایی آن در سال ۱۹۴۴ به روی پرده سینماها آمد.
رمانهای جاسوسی کلاسیک و مشهور فوق را کنار بگذاریم، ما در این پست ۷ کتاب دیگر را نیز برای معرفی به شما آماده کرده‌ایم. اگر به هیجان زندگی مخفی و پر از رمز و راز این دشمن‌های عزیز علاقه‌مند هستید، این پست را بخوانید.
کشف رمز – اثر مای جیا
کشف رمز انسان…
جیانگ بنهو که با نام قلم مای جیا شناخته می شود، یک رمان نویس چینی است. وی همچنین به عنوان رئیس انجمن نویسندگان ژجیانگ و نایب رئیس انجمن ادبیات و هنر ژجیانگ فعالیت می کند. جیانگ در سال ۱۹۶۴ در فویانگ، استان ژجیانگ به دنیا آمد. وی به ارتش آزادیبخش خلق اعزام شد و به مدت ۱۷ سال خدمت کرد
در دسامبر ۲۰۱۰، جیانگ به عنوان نایب رئیس و سپس در تاریخ ۱ ژوئیه ۲۰۱۳، به عنوان رئیس انجمن نویسندگان ژجیانگ انتخاب شد. رمان کشف رمزهمان‌طور که مشخص است، یک اثر جاسوسی است که پس از چاپ، مورد توجه محافل ادبی کشورهای غربی قرار گرفت. کشف رمز درباره زندگی آدم‌های نابغه‌ای است که به خاطر شغل و پیشه محرمانه‌شان، سختی‌های زیادی را متحمل می‌شوند و عموماً هم در پایان کار، سرنوشتی تلخ و پایانی غم‌انگیز دارند.
این رمان به‌عنوان یکی از ۱۰ رمان برتر ژانر جاسوسیِ جهان معرفی شده است. نویسنده خود سابقه فعالیت‌های امنیتی را داشته و از تجربیاتش در نوشتن این رمان استفاده کرده است. اما این‌نویسنده به مخاطبانش تذکر داده که رمانش، دربرگیرنده یک ماجرای صرفاً جاسوسی نیست. بلکه علاوه بر این ویژگی، می‌توان آن را تلاشی برای نزدیک‌شدن به ابعاد وجودی بزرگترین رمز عالم یعنی انسان دانست.
بخوانید: ۱۰ کتاب پر فروش از لیست نیویورک تایمز که به فارسی ترجمه شده‌اند
جاسوسی که از سردسیر آمد – اثر جان لوکاره
رمان جاسوسی که از سردسیر آمد، سومین رمان جان لوکاره و اولین اثر اوست که موفقیت های بین المللی را برای این نویسنده به ارمغان آورد. لوکاره در رمان جاسوسی که از سردسیر آمد، جهانی را خلق می کند که مشابهش در هیچ یک از آثار داستانی و معمایی سابق به چشم نخورده است. داستان کتاب، به مأموری انگلیسی به نام الک لیماس می پردازد که بسیار تمایل دارد تا این حرفه را کنار بگذارد اما قبل از آن، باید آخرین-و شاید سخت ترین-مأموریت خود را به سرانجام برساند. زمانی که آخرین مأمور تحت فرمان لیماس کشته شده و او برای بازگشت به لندن فراخوانده می شود، امیدی به پایان این جاسوس بازی ها در دل او شکل می گیرد.
اما مقام ارشد لیماس، نقشه های دیگری در سر دارد. آلک لیماس یکی از مسئولان شبکه جاسوسی دستگاه اطلاعاتی انگلستان داخل برلین در زمان جنگ سرد می باشد. جاسوس قدیمی است و عناصری در آن سمت دیوار برلین داشته که دسترسی به سندهای سری دارند. در اول رمان لیماس در این سمت دیوار به انتظار فرار یکی از مهمترین منبع خود از آن سمت دیوار است. زمانی است که افراد وی یکی یکی به صورت مشکوکی کشته شده و حالا در همان اول داستان متوجه خواهیم شد که کل شبکه‌اش از بین رفته است
بخوانید: معرفی جان اشتاین بک و بهترین آثار او
مامور ما در هاوانا – اثر گراهام گرین
مامور ما در هاوانا، هجدهمین کتابی است که گراهام گرین منتشر ساخت. این رمان در سال ۱۹۵۸ و در زمانی منتشر شد که زمانه مستعد درگیری و خشونت بود: سال‌های جنگ جهانی دوم به‌سرعت فراموش می‌شد و یادگار جنگ طولانی (جنگ سرد) است. قرار بود داستان در ابتدا فیلمنامه باشد اما در سال ۱۹۴۶ تلاش‌های گرین به نتیجه نرسید. در آن زمان داستان در استونی در شرق اروپا می‌گذشت و این قبل از آشنایی گرین با کوبا بود. او در دهه‌ی پنجاه میلادی – همراه با بسیاری از روشنفکران زمانه – احساس نزدیکی به دولت کاسترو می‌کرد.
احساسی که در دهه‌ی شصت با سفری دیگر به کوبا و آشنایی با مدل سرکوب سازمان‌یافته‌ای که در این کشور اعمال می‌شد، بدست فراموشی سپرده شد: گرین به کاتولیسم حساس بود و این شاخه‌ی مذهبی، یکی از هدف‌های نابودی کاسترو محسوب می‌شد.
مامور ما در هاوانا داستان مردیست که به گونه‌ای اتفاقی و کاملا ناخواسته جاسوس میشود و به استخدام سرویس عریض و طویل اطلاعاتی بریتانیا درمیآید. گراهام گرین با استفاده از این زمینه‌ی طنزآلود به دستگاه‌های اطلاعاتی و ضداطلاعاتی بریتانیا حمله میکند و آن تشکیلات را به تمسخر میگیرد. او در این کتاب بارها پیام خود را باز میگوید: شرق یا غرب؟ مسئله این نیست، مسئله انسانیت است.
بخوانید: ادبیات ژاپن، شرقی ترین نقطه ی ادبیات جهان
پنج دوست کمبریجی من – اثر یوری مودین
پنج دوست کمبریجی من داستان نیست و در واقع زندگینامه نویسنده آن است که روزی خود در سرویس امنیتی کا‌گ‌ب مشغول به کار بوده است که در این کتاب ماجرای جاسوسی بسیار عظیمی را پس از فروپاشی دولت کمونیستی شوروری روایت میکند. اتفاق به نظر آن قدر بزرگ بوده که خیلی از مردمی که این پنجاه شصت سال اخیر در، به خصوص، نیمه غربی جهان زندگی کرده‌اند، از آن خبر دارند.
اما بعید نیست که شما هم، مانند خیلی‌ها درباره آن ندانید. در جریان جنگ جهانی دوم، شوروی پنج نفر از دانشجویان دانشگاه کمبریج را راضی کرد که در بریتانیا برایش جاسوسی کنند. این پنج نفر وارد دستگاه اطلاعاتی-امنیتی بریتانیا و یا وزارت خارجه آن شدند و شروع به ترقی در حیطه کاری خود کردند.
خاطرات یوری مودین در کتاب پنج دوست کمبریجی من نکات و اتفاقات جالبی را از کشمکش های طولانی سرویس های امنیتی کشورهای درگیر در جنگ جهانی دوم در خلال جنگ و سال های قبل و بعد از آن بازگو می کند
بخوانید: ۶ کتاب برتر درباره جنگ جهانی اول
دنیای جاسوسی – اثر ریچارد پلات
به دنیای برخی از مرموزترین جاسوس های جهان سرک بکشید. آن ها برای جاسوسی های بسیار مهم خود از چه ابزار های پیدا و پنهانی بهره می بردند که اغلب به دام نمی افتاد و همواره موفق عمل می کردند؟ تاریخچة جاسوسی به هزاران سال قبل بازمی‌گردد، به زمانی که قدرتمندان به منظور اشغال سرزمین‌های دیگر، کسب ثروت فراوان‌تر و در اختیار گرفتن برده‌های بیشتر، مردمان و قبایل دیگر را مورد هجوم قرار می‌دادند. جاسوسان یا به صورت داوطلبانه مایل به همکاری اطلاعاتی می‌شوند و یا به دلیل دسترسی داشتن به اطلاعات مهم و سرّی، مورد شناسایی، تطمیع و یا استخدام توسط آژانس‌های اطلاعاتی قرار می‌گیرند.
در دنیای جاسوسی، پول، متداول‌ترین عامل جلب همکاری برخی افراد برای انجام عملیات جاسوسی است. اما همکاری برخی دیگر نیز ریشه در باورهای ذهنی آنان و اعتقاداتشان دارد. در کتاب مصوّر حاضر، ضمن بررسی تاریخچة جاسوسی و انواع جاسوسان، ابزارهای متداول جاسوسی معرفی شده است. جاسوسی چیست؟ جعبه ابزار سرّی؛ ارسال پیام سرّی؛ رمزگشایی و تفسیر پیام‌های سرّی؛ داستان پوششی؛ سلاح‌های سرّی؛ جاسوسی صنعتی؛ جاسوسان نامی و گاهنامة جاسوسی مدرن از جمله عنوان‌های مباحث کتاب است.
بخوانید: معروفترین رمانهای علمی تخیلی در دنیا
سی و نه پله – اثر جان بوکان
رمان سي و نه پله يكي از معروف‌ترين رمان‌هاي كلاسيك در حيطه ادبيات جاسوسي ـ معمايي است كه در سال ۱۹۱۵ ميلادي و توسط نويسنده انگليسي جان بوكان نوشته شده است. سی و نه پله یکی از اولین رمان‌هایی است که در آن قهرمانِ داستان، دائم در حال فرار است که بعدها بعنوان یکی از دستمایه‌های اصلی سینمای هالیوود مورد استفاده قرار گرفت.
براساس این رمان، فیلم ها و سریالهایی ساخته شده است كه از مهم‌ترين آنها مي‌توان به فيلم سی و نه پله (۱۹۳۵) ساخته آلفرد هیچکاک و سريالي با نام ماجراهاي ريچارد هني (۱۹۷۸) اشاره كرد كه در تلويزيون ايران نيز نمايش داده شد. در ماه می سال ۱۹۱۴، اروپا بسیار نزدیک به جنگ است و جاسوسان در همه جا حضور دارند. ریچارد هانای به تازگی از رودسیا به لندن بازگشته تا زندگی جدیدی را آغاز کند اما اتفاقی همه چیز را تغییر می دهد. شخصی به نام اسکادر به اطلاع هانای می رساند که توانسته از دسیسه ی آلمانی ها برای کشتن رهبر یونان و سرقت نقشه ها و طرح های بریتانیا در زمان وقوع جنگ پرده بردارد. اسکادر ادعا می کند که حلقه ای از جاسوسان آلمانی موسوم به سنگ سیاه را زیر نظر داشته است.
چند روز بعد، هانای به آپارتمانش برمی گردد و با جسد خون آلود اسکادر مواجه می شود. اگر هانای به پلیس مراجعه کند، به خاطر قتل اسکادر بازداشت خواهد شد. اما او تصمیم می گیرد تا خودش کار ناتمام اسکادر را ادامه دهد و به این شکل، ماجراجویی هیجان انگیز این شخصیت آغاز می شود. او از دست جاسوسان آلمانی که خانه را زیر نظر گرفته اند، فرار می کند و به اسکاتلند می گریزد؛ در حالی که هم پلیس و هم جاسوسان به دنبال او هستند.
بخوانید: ۱۰ کتاب برنده جایزه پولیتزر که به زبان فارسی ترجمه شده‌اند
خاطرات مستر همفر – اثر همفر
خاطرات مستر همفر، جاسوس بریتانیا در خاورمیانه یا اعتراف‌های یک جاسوس بریتانیایی عنوان کتابی است که شرح خاطرات شخصی بنام مِستِر همفر، منتشر شده و به تشریح نقش او در شکل‌گیری دیدگاه وهابیت در کشورهای مسلمان می‌پردازد. در غرب این اثر بعنوان ساخته دست یک مسلمان سنی برای نشان دادن اینکه وهابیت ساخته دست انگلیس است، شناخته می شود.
برنارد هیکل از دانشگاه هاروارد این اثر را ساخته دست یک نظریه پرداز نظریه توطئه می داند. افرادی مانند صبری پاشا که وهابی گری را ساخته دست انگلیس برای تضعیف دولت عثمانی می دانند. البته اینکه مستر همفر کیست و چگونه در خاطرات این کتاب به این دقت و ظرافت به مسایل پرداخته شده هنوز مشخص نیست.
