جومپا لاهیری متولد ۱۱ ژوئیه ۱۹۶۷ در لندن، نویسنده هندی تبار و شهروند آمریکاست. پدر و مادرش از مهاجرین بنگالی بودند که پس از مهاجرت از کلکته در لندن مستقر شدند. پدرش کتابدار بود و وقتی جومپا ۳ ساله بود، خانواده‌ش را به آمریکا برد. مادرش علاقه‌مند بود که فرزندانش با فرهنگ خانه‌ی مادری خود آشنا باشند و آن‌ها را اغلب برای دیدار با هم‌خون‌ها و آشنایان به کلکته میبرد.
لاهیری به کالج برنارد رفت و مدرک لیسانس در رشته ی ادبیات انگلیسی را در سال ۱۹۸۹ دریافت کرد. پس از آن به دانشگاه بوستون رفت و سه مدرک فوق لیسانس در رشته های زبان انگلیسی، نگارش خلاقانه و ادبیات تطبیقی و نیز مدرک دکترا در رشته ی مطالعات رنسانس را از این دانشگاه دریافت کرد. اولین اثر او، مترجم دردها در سال ۱۹۹۹ منتشر شد و پس از استقبال فراوان توانست جایزه پولیتزر سال بعد را به خود اختصاص دهد. اولین رمانش در سال ۲۰۰۳ منتشر شد و از آن اقتباسی سینمایی به همان نام کتاب، همنام، به روی پرده سینماها رفت.
” هر زبانی متعلق به جای خاصی است. می‌تواند مهاجرت کند، می‌تواند منتشر شود، اما معمولاً با یک جغرافیای خاص، و یک کشور، گره خورده‌است. ایتالیایی اساساً به ایتالیا تعلق دارد و من در یک قاره دیگر زندگی می‌کنم که به‌راحتی با آن روبه‌رو نخواهد شد. به دانته فکر می‌کنم، که برای حرف زدن با بئاتریس نُه سال انتظار کشید. به اووید فکر می‌کنم که از رم به یک مکان دور تبعید شد. به یک پاسگاه زبانی، در محاصره‌ی صداهای بیگانه ”
مترجم دردها
مترجم دردها مجموعه‌ای از نُه داستان است. این کتاب در ۱۹۹۹ منتشر شده و در سال ۲۰۰۰ جایزه‌های پولیتزر و پن-همینگوی را برای نویسنده‌اش به ارمغان آورده و تاکنون بیش از ۱۵میلیون نسخه از این کتاب در سراسر جهان فروخته شده است. داستان‌های این مجموعه به گرفتاری هندی‌ها و دورگه‌های هندی-امریکایی میان دو فرهنگ می‌پردازد؛
فرهنگی هندی که به ارث برده‌اند و فرهنگ دنیای مدرن. مترجم دردها تنها مجموعه ای از داستان های کوتاه، تصادفی و بی پیوند با هم نیست ؛ بلکه مجموعه ای از ” یک سیکل داستان کوتاه ” است و نویسنده آگاهانه مضامین و بن مایه های خاصی را در تمام این مجموعه طرح کرده و به هم پیوند داده تا تأثیری همه جانبه بر خواننده بگذارد. او آگاهانه می‌کوشد به آمریکاییان هندی تبار، نگاهی متفاوت داشته باشد. بیش تر این داستان ها بر محور جابه جایی یا غربت و از خود بیگانگی می‌گردد. آگاهی از غربت و فرهنگ خاص آن و نیز بیگانه و خارجی پنداشتن خود، در شخصیت های داستان، تنشی ایجاد می کند و سیمایی خاص به آنان می‌دهد.
بخوانید: ۷ کتاب در مورد جنگ های جهانی که باید بخوانیم
همنام
این رمان ، داستانی در مورد مهاجرت است. خانواده‌ای بنگالی به آمریکا مهاجرت می‌کنند. صاحب فرزندانی می‌شوند. رمان همنام در مورد زندگی آن‌ها در این جامعه‌ی بیگانه و مسایل آن‌ها به عنوان افراد خارجی و بیگانه است. ماجراهای رمان از سال ۱۹۶۸ آغاز می‌شود و در سال ۲۰۰۰ به پایان می‌رسد. به عبارتی رمان همنام زندگی یک خانواده را در طی ۳۲ سال و طی ۱۲ فصل روایت می‌کند.
لاهیری در این رمان مصائب و دشواری‌های زندگی زوج بنگالی را توصیف می‌کند. این زوج در امریکا با سبکی از زندگی مواجه می‌شوند که تفاوت بسیاری با نوع زندگی خودشان دارد و برایشان نامأنوس است. آن‌چه در این رمان به آن پرداخته می‌شود مسئله‌ی هویت است. مساله‌ی تناقضاتی است که بین دو فرهنگ وجود دارد. آشوک، به همراه آشیما، همسرش برای ادامه تحصیل عازم کمبریج می‌شوند.
فرزند آن‌ها در آمریکا به دنیا می‌آید. مادر خانواده سعی می‌کند تا فرزندانش را با فرهنگ بومی خود تربیت کند، ولی فرزندانی که در این جامعه متولد شده‌اند و در این اجتماع حضور دارند به ویژگی‌های زندگی آمریکایی خو گرفته اند و با فرهنگ خود غریبی می‌کنند و تلاش‌های مادر را کم تاثیر می‌کند. گوگول پسر خانواده همواره از اسمش فرار می‌کند.گوگول از هویت و خانواده و آداب و رسوم آن‌ها فرار می‌کند. خانواده‌ی گانگولی دائما در حال مقایسه‌ی فرهنگ خود و فرهنگ بیگانه هستند.
بخوانید: ۶ کتاب برتر درباره جنگ جهانی اول
به عبارت دیگر
به عبارت دیگر در میان آثار جومپا لاهیری اثری متفاوت است. این کتاب برخلاف آثار پیشین او اثری غیرداستانی است. هرچند، گاه، خرده‌روایت‌های آن شکل داستان به خود می‌گیرد. به عبارت دیگر شرح تلاش لاهیری برای آموختن زبان ایتالیایی است و در اصل هم آن را به زبان ایتالیایی نوشته است. لاهیری در این کتاب دشواری‌های آموختن زبانی دیگر را گام‌به‌گام وصف می‌کند و در این راه نکات ظریفی را نیز درباره‌ی فرهنگ ایتالیایی نشان می‌دهد؛ او خود در خانواده‌ی مهاجر هندی زاده شده و تجربه‌های متفاوت فرهنگی‌اش موجب شده تا نگاهی عمیق‌تر به فرهنگی دیگر داشته باشد.
“رابطه‌ام با ایتالیایی دور از وطن شکل می‌گیرد، در روزگار جدایی.
هر زبانی از آن مکانی بخصوص است. می‌تواند مهاجرت کند، می‌تواند گسترش یابد. اما معمولا به قلمرویی جغرافیایی، به کشوری، گره خورده است. ایتالیایی عمدتا متعلق به ایتالیاست، و من در قاره‌ای دیگر زندگی می‌کنم که آدمی در آن به آسانی با این زبان مواجه نمی‌شود.
به دانته می‌اندیشم که نه سال انتظار کشید تا با بئاتریس حرف بزند. به اوید فکر می‌کنم که از رم به جایی دوردست تبعیدش کردند، به مرزی زبانی در احاطه‌ی صداهایی بیگانه.
به مادرم فکر می‌کنم که در امریکا به بنگالی شعر می‌گوید. کم و بیش پنجاه سال پس از مهاجرت، هنوز نمی‌تواند کتابی به زبان خودش پیدا کند. ”
بخوانید: ۹ کتاب از نویسندگانی که تنها یک رمان نوشتند
زمین پست
زمین پست یکی از خواندنی‌ترین نوشته‌های جومپا لاهیری است. این کتاب در سال ۲۰۱۳ منتشر شد تم اصلی این داستان بلند، مانند دیگر آثار لاهیری در ارتباط با مهاجران هندی و مصالحه با فرهنگ آمریکایی است. زمین پست بدون هیچ حاشیه‌ای به سراغ اصل مطلب می‌رود و سرگذشت نسل چهارم یک خانواده مهاجر هندی را به تصویر می‌کشد. داستان در یک بازه‌ی زمانی ۶۰ ساله اتفاق می‌افتد و با روابط دو پسر این خانواده با تفاوت‌های اخلاقی آشکار آغاز می‌گردد.
هردوی آن‌ها در شورش‌های سال ۱۹۶۰ هندوستان با نام «ناگزال» شرکت داشتند. در انتهای داستان به دلیل جهت‌گیری‌های متفاوت و آرمان‌خواهی این دو برادر، این خانواده تا مرز فروپاشی پیش می‌رود. این رمان جذاب خیلی زود جایگاه خود را در میان مخاطبین آمریکایی پیدا کرد. زمین پست نامزد کتاب سال آمریکا و نامزد جایزه‌ی بوکر شد.
بخوانید: جایزه هوشنگ گلشیری و ۸ رمان برنده این جایزه
گودی
داستان کتاب گودی تراژدی زندگی دو برادر است و زنی میان این دو که انگار هرگز از گذشته خلاصی نمی‌یابد. حکایت عشقی که تا سالیانی دراز پس از مرگ همچنان زنده است. گودی داستانی درهم تنیده از زندگی پیچیده‌ی آدم‌های چهار نسل است با رازها و غصه‌هاشان در پس زمینه‌ای از تاریخ و جغرافیایی که از کلکته تا رود آیلند را در برمی‌گیرد. این کتاب، حوادث خونبار هند را در دهه‌ی ۶۰ و در پی جنبش‌های دهقانی روایت می‌کند. داستان این رمان شرح ماجراهای دو برادر به نام‌های سوبهاش و اودایان است. سوبهاش پسر خوب و بافکر خانواده برای تحصیل به امریکا می‌رود و برادرش، اودایان، جوانی ماجراجو و جاه‌طلب، درگیر ماجراهای چریکی کلکته می‌شود. لاهیری در گودی، مفهوم خانواده، سرنوشت و عشق را می‌کاود. او جزئیاتی دقیق از فرهنگ و شرایط اجتماعی هند ارائه می‌دهد؛ شرایطی که از نسلی به نسل دیگر در تغییر است و چهار نسل این کشور را در بر می‌گیرد.
بخوانید: ۸ مجموعه داستان کوتاه که باید بخوانیم
به کسی مربوط نیست
به كسي مربوط نيست، مجموعه داستاني كه ما را با زندگي خواهرها و برادرها، پدرها و مادرها، دخترها و پسرها آشنا و همراه مي‌كند ۲ بخش دارد، بخش اول اين كتاب شامل ۵ داستان است با نام‌هاي سرزمين نامانوس، جهنم ـ بهشت، انتخاب محل سكونت، حسن نيت تمام و به كسي مربوط نيست. بخش دوم اين كتاب نيز كه نام آن هِما و كوشيك است ۳ داستان در هم تنيده و مرتبط با نام‌هاي يك بار در يك زندگي، پايان سال و ساحل نجات را در بر‌مي‌گيرد. در داستان نخست روما، همسر و مادر جواني است كه در شهري جديد ساكن شده. پدرش كه چند سالي است (پس از مرگ همسر) تنها شده به ديدار او مي‌آيد. همسر روما در سفر است و حضور پدر، تحولي در خانه به وجود مي‌آورد و پر رنگ‌تر از هر چيز، رابطه‌اي عاطفي است كه ميان پدربزرگ و نوه‌اش آكاش برقرار مي‌شود.
آن‌چه جومپا لاهیری را از دیگران مجزا می‌كند، سبك نوشتاری ساده و در عین حال سرشار از جزئیاتی است كه در فرآیند بیان دقیق زندگی شخصیت‌هایش، قلب خواننده را به درد می‌آورد.
