۹ کتاب از پل استر که باید بخوانیم

نویسنده نیویورکی و خالق سه گانه معروف نیویورک در روز سوم فوریه سال ۱۹۴۷ در نیویورک به دنیا آمد، شهری که رد پای قویاش در تقریبا تمامی آثار او قابل مشاهده است. این نویسنده که فارغ التحصیل دانشگاه کلمبیا است در دهه ۱۹۷۰ به فرانسه رفت و چهار سال در آن کشور اقامت کرد. او پس از بازگشت به امریکا اشعار، مقالات و ترجمه های خود را منتشر کرد. اما در اواخر دهه ۷۰، مرگ پدر تاثیر عمیقی بر زندگی او گذاشت و با توجه به ارثیهیی که به او رسیده بود، توانست وقت بیشتری را به نوشتن اختصاص دهد.
رمانهای استر معمولا به دو دسته پاریسی و نیویورکی تقسیم میشوند؛ البته این تقسیمبندی بیشتر مربوط به لحن، سبک و آرزوهاست تا مکان داستان؛ در واقع پاریسیترین داستانهای او در شهر نیویورک روی میدهند. او برای نگارش سه رمان کوتاه «سهگانه نیویورک» شناخته میشود: رمانهایی که نمونهای از سبک پاریسی او به شمار میروند و نخستینبار در دهه ١٩٨٠ منتشر شدند. این سهگانه اساس حرفهای را شکل دادند که در اروپا تحسینشدهتر از وطن خود اوست.
استر که همانند کامو و بکت میراثی از کافکا را به نمایش میگذارد، سهگانهاش تمثیلهای اگزیستانسیالیستی درباره پوچی زندگی نویسنده است و توجه را به ساختگی بودن آنها جلب میکند.
دیوانگی در بروکلین
دیوانگی در بروکلین از آن دسته کتابهایی است که داستان خاص و موضوع خیلی مشخصی ندارد و این نه تنها به کتاب صدمهای نزده بلکه آن را زیباتر هم کرده است. شخصیتهای داستان چه فرعی و چه اصلی ناگهان سرنوشتشان به یکدیگر پیوند میخورد و این پیچیدگی داستان را جالبتر از پیش میکند.
بسیاری معتقدند که این کتاب یکی از بهترین کتابهای این نویسنده امریکایی است. این کتاب برنده جایزه آستریویاس از کشور اسپانیا شده است. ناتان مردی شصت ساله، بعد از طلاق، بازنشستگی، پیروزی بر سرطان و دل باختن به پیشخدمتی در یک رستوران، خاطرات زندگی اش را مینویسد.
کتاب او در صبح یک روز بهاری ابعاد تازهای مییابد:
او تام خواهرزادهی گمشدهاش را مییابد و هر دو با احساسات، ضعفها و خیالبافیهایشان در «هتل اگزیستانس» هستی خویش را میکاوند.
بخوانید: ۹ کتاب از فریبا کلهر، بانوی هزار قصه!
دفترچه سرخ
دفترچه ی سرخ مجموعه ی مصاحبه هایی است موشکافانه با پل استر که عمق اندیشه های این نویسنده ی پست مدرن را می کاود. او در این گفت و گوها برداشت های متعارف درباره ی ادبیات را به سخره می گیرد نیاز به آفرینش ادبی را تحلیل می کند و در عین حال فهم مسائل بحرانی ادبیات را آسات تر می سازد. در بخشی دیگر، حوادثی واقعی چون وقایع منتشره در روزنامه ها، دستمایه ی آفرینش داستانهایی نامنتظره شدهاند. بخش اول دربرگیرنده سه مصاحبه باپل استر است كه در این مصاحبه ها با جنبه های جالبی از شخصیت استر و هم چنین تا حدودی با روش كار و سلیقه ادبی او بیشتر آشنا می شویم.
بخش دوم كتاب، نوشته هایی است به قلم خود او با عنوان داستان های واقعی كه وقایع و اتفاقاتی كه دستمایه او برای آفرینش آثارش شده اند. استر خودش درباره این داستان ها، در جایی از همین كتاب گفته است: همه داستان ها حقیقی هستند، كاملا حقیقی.
بخش آخر نیز شامل دو موخره است كه اولی مصاحبه منتشر نشده ای است كه دانشجویی برای تهیه پایان نامه اش درباره كتاب سه گانه نیویورك با پل استر انجام داده كه گفت و گويي جذاب و آموزنده نيست و دومی یادداشتی است بر آثار استر با عنوان: روایت پست مدرن استر.
بخوانید: ۱۰ کتاب از زنان برندهی جایزه نوبل
شهرشیشهای
پل استر در رمان شهر شیشه ای جست و برای حل معما را به کندوکاوی عمیق برای یافتن هویت واقعی انسان مدرن تبدیل میکند. او از امکانات داستان جنایی استفاده میکند تا به کشف های بزرگ تری از روان پیچیده ی انسان معاصر برسد. شهر شیشه ای خاصیتی فراداستانی و اندیشه پستمدرنی دارد. اسطورهشناسی و از همه مهمتر زبانشناسی و وضعیت انسان مدرن به طور کلی در این رمان کم حجم گردهم آمدند. چیزیکه مشخص است نگاه ابزارگونه نویسنده به مسائل ذکر شده است. اصل برای او بیان اندیشه یا بهتر بگوئیم خبر بزرگی است که از آینده به ما میدهد. و انتخاب ژانر کارگاهی و شهر بزرگی مثل نیویورک برای کشف این حقیقت بزرگ بطور کاملاً زیرکانه صورت گرفته.
شخصیت اصلی رمان شهر شیشهای، دانیل کوئین نام دارد. وی نویسندهای است که با اسم مستعار ویلیام ویلسون داستانهای پلیسی و کارآگاهی مینویسد. کوئین به واسطه کارگزار خود، داستانهایش را به چاپ میرساند، در نتیجه کسی از هویت واقعی وی (نام کوئین) آگاهی ندارد. شخصیت اصلی رمانهای کوئین ورک نام دارد. در حقیقت دانیل کوئین فردی با سه هویت (کوئین، ویلسون و ورک) شده بود و هرکدام از این سه شخصیت بخشی از هویت وی را تشکیل میدادند. روزی یک تلفن اشتباه با خانه کوئین تماس میگیرد و به دنبال کارآگاه خصوصی با نام استر میگردد. کوئین تصمیم میگیرد، برای مسخره کردن و دست انداختن فرد پشت خط، خود را به جای استر جای زند. از این قسمت داستان است که هویتی دیگر بر وی افزوده میشود و او مجبور میشود نقش یک کارآگاه خصوصی را بازی کند.
بخوانید: ۷ کتاب ترجمه شده توسط نجف دریابندری
داستانهای واقعی از زندگی آمریکایی
داستانهاي واقعي از زندگي آمريكايي مجموعهاي از ۱۸۰ داستان كوتاه واقعي است كه در اغلب آنها ماجرايي ماورايي، نامنتظره و معجزهآسا دستمايهي خلق داستانهايي تفكربرانگيز شده است. پل استر نويسندهي صاحب سبك آمريكايي در اكتبر ۱۹۹۹ از شنوندگان برنامهي راديويي ميخواهد كه يكي از داستانهاي واقعي زندگي خود را بنويسند تا در برنامه خوانده شود. واكنش مردم اعجابانگيز است. استر بيش از چهار هزار نامه دريافت ميكند. گويي هركس داستاني براي گفتن دارد و استر با روايت اين داستانها، جلوهاي از آگاهي، انديشه و تجربههاي مشترك انسانها را از جنبههاي متنوع به نمايش ميگذارد. نكتهي بسيار مهم اين داستانها ايجاز است. گويي نويسندگان مجبور بودهاند حساب هر تك كلمه را داشته باشند.
بخوانید: ۸ کتاب داستان آلمانی: روایتهایی از جنگ جهانی و دیوار برلین
مردی در تاریکی
کتاب مردی در تاریکی، رمانی نوشته ی پل استر است که اولین بار در سال ۲۰۰۸ انتشار یافت. مردی هفتاد و دو ساله به نام آگوست بریل در خانه ی دخترش در ورمانت، در حال بهبودی از یک سانحه ی رانندگی است. آگوست وقتی که خوابش نمی برد، در تخت دراز می کشد و برای خودش داستان هایی تعریف می کند، و البته سعی می کند برخی افکار مشخص را از ذهنش دور کند: مرگ همسرش که اخیرا اتفاق افتاده و قتل وحشتناک دوست نوه اش، پسری به نام تایتوس. آگوست که یک منتقد کتاب بازنشسته است، جهانی موازی را تصور می کند که در آن، آمریکا به جای جنگ با عراق، در حال نبرد با خود است. در این آمریکای خیالی، برج های دوقلو سقوط نکرده اند، اتحاد میان ایالت ها از بین رفته و یک جنگ داخلی خونین در گرفته است. با گذشت زمان، داستان بریل عجیب تر و گسترده تر می شود و چیزی که این شخصیت تلاشش می کند تا ناگفته باقی بماند، دست از سر روایت او برنمی دارد.
بخوانید: ۶ کتاب از جومپا لاهیری، نویسنده سرشناس هند
اتاق در بسته
پل استر با وارونه کردن داستانهای معمایی نوع تازهای از هنر روایت را خلق کرده است. او در رمان اتاق دربسته، کنجکاوی خوانندهی اندیشمند را برمیانگیزد و جستوجویی پلیسی و کارآگاهی برای یافتن حقیقت را به کندوکاوی ناب و فلسفی که همانا کاوش در هویت است بدل میسازد. در اتاق دربسته، داستان از زبان اول شخص (نویسنده) روایت میشود. «فان شاو» که از دوستان قدیمی راوی کتاب است، به شکل عجیبی ناپدید شده. همسر شاو که از پیدا شدن او نا امید شده و میپندارد که شوهرش مرده است، از راوی داستان که او نیز نویسنده است میخواهد تا دستنوشتهها و آثار به جامانده از همسر مفقودش را منتشر کند. ادامه آشنایی نویسنده با همسر فن شاو، به ازدواج آن دو میانجامد، اما با روشن شدن این حقیقت که فن شاو زنده است، داستان مسیر دیگری پیدا میکند. راوی تلاش خود را برای یافتن وی آغاز میکند و در این مسیر با زوایای شخصیتی و زندگی او بیشتر آشنا میشود؛روندی که به یک پایان نسبتاً غیرمنتظره میانجامد.
بخوانید: ۷ رمان مشهور علیه نژادپرستی
خاطرات زمستان
خاطرات زمستان سومین زندگینامه استر است. دو زندگینامه قبلی، «بخور و نمیر» و «اختراع انزوا» درباره اشتباهها و شکستهای این نویسنده بودند اما سومین زندگینامه خودنوشت است، درباره گذر عمر و نزدیک شدن استر به سالهای پیری را ترسیم میکند. پل استر که یکی از نامدارترین نویسندگان معاصر جهان است، زمان را رقیبی بیرحم میداند. او در آستانه ۶۵ سالگیاش و در این کتابش، نگاهی به ذهن، بدن و خلاقیت در گذر زمان داشته است.
این کتاب اینچنین شروع میشود: خیال میکنی اینچیزها هرگز دامنگیرت نخواهند شد، که ممکن نیست چنین شود، که تو تنها آدم دنیا هستی که هیچکدام از این بلاها سرش نمیآید، و آن وقت یکییکی همه آنها برایت اتفاق میافتد، درست همانطور که بر همه آدمهای دیگر نازل میشود. وقتی از تختخواب پایین میآیی و به طرف پنجره میروی، کف پاهای برهنهات سرمای کف اتاق را احساس میکند. تو شش سالهای. بیرون برف میبارد و شاخههای درختان حیاط خلوت را سفید میکند.
بخوانید: ۶ کتاب درباره تروریسم و رابطهاش با رادیکالیسم
سکوت
پل استر در رمان نویسی شخصیت بسیار محبوب و پرکاری است اما در نمایشنامه نویسی تنها سه چهار نمایشنامه نوشت که مورد استقبال چندانی قرار نگرفت. نمایش نامه هایش هر کدام سال ها بعد دستمایه یکی از رمان هایش شدند. نمایشنامه سکوت دومین اثر اوست که بعدها در سه گانه نیویورک تکمیل شد و به صورت رمان در آمد. استر اظهار کرده سالها بعد از نوشتن نمایشنامه سکوت زمانی که رمان شهر شیشه ای را مینوشت متوجه می شود که موقعیتها و شخصیتها همانهایی هستند که در نمایشنامه سکوت آن ها را خلق کرده بود.
گرایشات فلسفی پل استر منجر شد که نوشته های او همواره با یک سکون همراه باشد. سکونی که در خودش تلاطم امواج دریای طوفانی را به همراه دارد. در نوشته های او زندگی آرامی جریان دارد که همواره با یک سوال بزرگ پیش می رود و این سوال گام به گام در پس زمان و دیالوگ ها به جواب می رسد. نمایشنامه شامل سه شخصیت سبز، آبی و قرمز است که هر سه مرد در جریان پیش روی یک پرونده با یکدیگر به گفتگو می پردازند. موقعیت مکانی چیزی شبیه دادگاه است و روایت آبی از یک پرونده داستان نمایشنامه را پیش می برد.
بخوانید: ۷ رمانی که زندگی در شوروی را بهتصویر میکشند
تیمبوکتو
تیمبوکتو از آثار متفاوت پل استر است. این کتاب داستان زندگی سگی به نام مستر بونز است که از صاحبش میآموزد که دنیای دیگری به نام تیمبوکتو وجود دارد. در نقشه جغرافیا، تیمبوكتو اسم یكی از شهرهای كشور مالی در غرب قاره بزرگ آفریقاست. جایی كه به محل برخورد و پیوند فرهنگهای آفریقایی سیاهپوست، بیابانگردان عرب و كوچ گران معروف است. شاید بشود تناسبی بین این جای نقشه با آخرین كتاب پل آستر كه اسمش تیمبوكتو است، برقرار كرد، البته فقط شاید!
تیمبوكتوی آستر، سرزمین موعود ویلی- شخصیت داستان- است. جایی كه عدالت یا منطق دنیا در آن تأثیری بیش از این دنیا دارد . آستر برای نوشتن کتاب تیمبوکتو در سال ۲۰۰۱ برندهی جایزه ایمپک دوبلین شد، که به بهترین داستان به زبان انگلیسی تعلق میگیرد