۷ رمان برگزیده جایزه استرگا
جایزه استرگا معتبرترین جایزه ادبی ایتالیا است که از سال ۱۹۴۷ سالانه به بهترین اثر داستانی و رمان که توسط نویسندهای از هر ملیت به زبان ایتالیایی نوشته شده و اولین بار بین ۱ مه سال قبل تا ۳۰ آوریل منتشر شده باشد، اهدا میشود.
در سال ۱۹۴۴ ماریا و گوفردو بلونچی میزبانی یک سالن ادبی را در خانه خود در رم آغاز کردند. این گردهماییهای یکشنبه نویسندگان، هنرمندان و روشنفکران با حضور بسیاری از چهرههای برجسته زندگی فرهنگی ایتالیا گسترش یافت و کمکم این گروه با نام Amici della Domenica یا یکشنبه دوستان شناخته شدند. در سال ۱۹۴۷، بلونسیس به همراه گیدو آلبرتی ، مالك شركت تولیدكننده شراب استراگا ، تصمیم گرفتند كه یك جایزه داستانی را افتتاح كنند و برنده توسط داورانی از گروه دوستان یكشنبه انتخاب شود. فعالیتهای این جایزه بیشتر جایزه برای بازگشت عادی بودن در زندگی فرهنگی ایتالیا است: ویژگیای که به دنبال سالهای فاشیسم، جنگ، اشغال از بین رفته بود.
اولین برنده استرگا که توسط دوسان یکشنبه انتخاب شد، Ennio Flaiano بود که برای اولین و تنها رمانش یعنی Tempo di uccidere این جایزه را دریافت کرد. رمانی که در آفریقا و طی جنگ دوم ایتالیا و حبشه اتفاق میافتد و به انگلیسی بهنام The Short Cut ترجمه شده است. ماریا بلونچی در سال ۱۹۷۱ تاریخچه کاملی از جایزه استرگا منتشر کرده است که در صورت علاقه میتوانید به این تاریخچه مراجعه کنید.
کتاب هشت کوه
پائولو کنیه تی سال ۱۹۷۸ در میلان ایتالیا به دنیا آمده و از اوایل قرن بیست ویکم چند مجموعه داستان و سفرنامه منتشر کرده است. هشت کوه اولین رمان کنیه تی است که بیش از یک سال در فهرست کتابهای پرفروش ایتالیا باقی ماند و در سال ۲۰۱۷ جایزه استرگا معتبرترین جایزه ادبی ایتالیا را برای نویسندهاش به ارمغان آورد. ترجمههای هشت کوه تا کنون در چهل کشور منتشر شده و برندهای جوایز متعددی شدهاند که از مهم ترین آنها میتوان جایزه مدیسی برای ترجمه فرانسه و جایزه بهترین ترجمه انگلیسی انجمن قلم در سال ۲۰۱۸ را نام برد.
رمان «هشتکوه» ۳ بخش و یک پیشدرآمد دارد که عناوین سهبخشاش به ترتیب عبارتاند از «کوه کودکی»، «خانه آشتی» و «دوستی در زمستان»
کنیهتی زبان کوهها را بهدرستی، بلاغت و شیوایی میداند و با نثری درست و دقیق، کاری میکند که خواننده در هوای تمیز آلپ نفس بکشد. کونیهتی مراحل مختلف را پشت سرهم در متن ایجاد میکند تا خواننده به سهولت، روند داستان را احساس کند. درد ناشناخته رشدیافتن (احساس بیثبات و پرتعلیق تلاش بهمنظور درک این امر که ما چه کسانی هستیم و انتظار میرود که چه کسانی باشیم) در سرتاسر متن طنینانداز است.
قوانین اندک ولی قاطعی بودند که باید از آنها پیروی میکردم یک، سرعت مشخصی برای حرکت انتخاب کنم و بدون توقف با همان سرعت پیش بروم، دو، حرف نباشد؛ سه، هر وقت به دوراهیای میرسیدم، همیشه راه سربالایی را انتخاب کنم.
بخوانید: برندگان جایزه کتاب سال ایران در سال ۱۳۹۸
کتاب مسافر شبانه
«مسافر شبانه» نخستین اثر ترجمه شده از ماوریتزیو به زبان فارسی است. این رمان را باید روایت یک سفر در جهان واقعیت و خیال دانست که در آن نویسنده تلاش کرده است به زبانی ساده، زلال و شاعرانه سرگذشت مهر و همدردی انسان نسبت به انسانها و موجودات دیگر را به تصویر بکشد. ماجانی با بیان این روایتها سعی دارد مخاطب اثرش را با داستانها و سرگذشتهای زیادی روبرو کند که همگی با هم در قالب یک داستان بزرگ گره میخورند و در نهایت از هم جدا میشوند.
کتاب روایتی تخیلی از زندگی یک محقق ایتالیایی دارد که بر صخرهای در صحرای الجزایر نشسته است و به همراه چند تن، در انتظار از راه رسیدن پرستوهای مهاجر هستند. این محقق جانورشناس خاطرات خود را به ویژه از سفر به بوسنی و وقایع جنگ در این کشور مینویسد. بخشهایی از داستان نیز به حیوانات و حرفه او مربوط است.
این رمان که از ۹ فصل تشکیل شده، چند روایت در دل یک روایت است که نویسنده با بیان آنها سعی دارد مخاطب اثرش را با داستانها و سرگذشتهای زیادی روبرو کند که همگی با هم در قالب یک داستان بزرگ گره میخورند و در نهایت از هم جدا میشوند.
ماجانی برای تالیف این کتاب تاکنون توانسته جوایز ادبی همچون استراگا، ارنست همینگوی و پارکو دلا ماییهلا را به دست بیاورد. این نویسنده و روزنامهنگار ایتالیایی همچنین خالق آثاری چون کتاب راهنمایی برای زن سنگدل، شجاعت سینه سرخ و ملکه ناشایست نیز هست که انتشار آنها برای وی جوایز ادبی متعددی همچون اسپرسو، ویارجو، کامپییلو، استرزا و کیانتی را به ارمغان آورده است.
بخوانید: ۱۰ کتاب برتر اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل ادبیات
کتاب یوزپلنگ
یوزپلنگ که نویسندهاش خود از بطن اشرافیت برخاسته است و لاجرم با آنچه زوال خوانده میشود، زاده شده است پرخوانندهترین کتاب دوره پس از جنگ جهانی ایتالیاست و به تمامی زبانها ترجمه شده است.
یوزپلنگ که پرخوانندهترین کتاب دوره پس از جنگ جهانی ایتالیا معرفی میشود، درباره زندگی یک شاهزاده سیسیلی به نام فابریتزیو سالینا است که در زمان لشگرکشی گاریبالدی (سال ۱۸۶۰) و سال های پس از آن زندگی میکرده است. زندگی و فراز و فرود خاندان این شاهزاده در خلال صفحات رمان، روایت میشود. لامپه دوزا در این رمان، سیر تاریخی سیسیل را از زمان پیاده شدن قوای گاریبالدی در جزیره سیسیل مورد بررسی قرار میدهد؛ در این میان، واقعیات تاریخی با احساسات و شرح حال شخص نویسنده تلفیق میشود. سرگذشت شاهزاده سالینا در این تطور سیر تاریخی کاملا با احساسات مولف در آمیخته و در واقع قهرمان داستان یعنی شاهزاده، آینه دار نویسنده است. حس فناپذیری و مرگ معنا و محتوای اصلی داستان را تشکیل میدهد.
رمان به سرعت در ایتالیا و سایر کشورها انعکاسی گسترده یافت و در سال ١٩٥٩ برنده جایزه ادبی سترگا شد. این اثر پرفروشترین کتاب دوره پس از جنگ جهانی ایتالیا محسوب میشود به طوری که به فاصله دو سال برای شصت و چهارمین بار به چاپ رسید. ویسکونتی کارگردان نامی ایتالیا این اثر را به روی پرده سینما برد که برنده «نخل زرین» در فستیوال کان ١٩٦٣ شد.
نقد ادبی از یوزپلنگ به عنوان یکی از شاهکارهای ادبیات معاصر ایتالیا یاد کرده و جورجو باسانی یوزپلنگ را یک اثر استثنایی، یکی از آثاری که برای تمام عمر به روی آن کار و مقدمات آن فراهم میشوند، خوانده است.
بخوانید: ۷ رمان برگزیده جایزه من بوکر از سال ۲۰۰۰ به بعد
کتاب عاشق وفادار
نویسنده در کتاب «عاشق وفادار» ــ کتابی شامل چندین داستان کوتاه و بلند، که ترجیحا بهنام پرمعنیترین داستان آن نامگذاری شده است ــ انواع و اقسام داستانها را گنجانده، از موضوعاتی بینهایت ساده و اسرارآمیز گرفته ــ همچون نیتاو لوکادزده ــ تا موضوعاتی شهوتگرانه ــ همچون عاشق وفادار ــ و فلسفی، عرفانی ــ همچون زائران. «افسانه آب» ــ که خود شامل چندین بخش کوچکتر است ــ بلندترین داستان ماسیمو در این کتاب میباشد که در اوج احساس و لطافت و معصومیت نگاشته شده، و به سادگی بیانگر عدم توازن میان خلوص نیت و صمیمیت دخترکی معصوم با دنیای عاری از احساس پیرامونش است.
نبوغ و خلاقیت بکر موجود در این کتاب موجب شد که جایزه ادبی استرگا در سال ۱۹۵۳ به نویسنده تعلق گیرد. ماسیمو راز و رمز، اسطوره و افسانه، تمثیل و رویا را وارد «رئالیسم جادویی» خویش کرد، رئالیسمی فرازمینی… مرز میان واقعیت و رویا را در آثار او نمیتوان تشخیص داد… او پا را از مرزها فراتر میگذارد و رها و آزاد در فضا معلق میشود… او ماهرانه میتواند معصومیت خفته در درون هر یک از انسانها را بیدار کند… انسانهایی که در این زندگی ماشینی از احساسات خود و دیگران غافلند. او با واژههایی بینهایت ناب و لطیف، احساسات آدمی را برمیانگیزاند و با تعمق در طبیعت، کشف و شهودی سالکانه را سهیم میشود… کشف و شهودی به سمت خلوص و شفافیت وجود… اکثر آثار او به زبان های مختلف دنیا ترجمه شدهاند.
بخوانید: ۹ داستان هیجانانگیزی که باید بخوانیم
کتاب الفبای خانواده
کتاب حاضر، که شرح زندگی او از بدو تولد تا ظهور و سقوط فاشیسم است، گرچه بافتی داستانی دارد، مثل دیگر آثار او صریح و اقتباسی از واقعیت است. خود او، در مقالهای، این صراحت و میل به حقیقتگویی نویسندگان معاصر را متأثر از جنگ و مصایبی میداند که در مبارزه با فاشیسم متحمل شدهاند. غیر از آن، اخلاقگراست و مهارتی در بهکارگیری تکگوییهای آموزنده دارد؛ تکگوهایی چنان شخصی که انگار مخاطب آنها تنها خودش است. در هر صفحه از آثار گینزبورگ شیوه خاص او در زنبودن آشکار است: بیانی گاه انباشته از رنج امّا همیشه صریح و ساده؛ با وجود این، انگار شرکت آگاهانه او در رنجها و شادیهای این دوران، از حرارتی درونی مایه میگیرد.
الفبای خانواده درواقع داستان زندگی خانواده ناتالیا گینزبورگ در سالهای ۱۹۲۰تا ۱۹۵۰میلادی، در ایتالیای تحت سلطه فاشیستها است. خانوادهای که گرایشهای سیاسی ضدفاشیستی داشتهاند و منزلشان محل تجمع و رفت و آمد هنرمندان و افراد سرشناس سیاسی دوران بوده است. ناتالیای راوی در الفبای خانواده هرچیزی را که میبیند بدون دخالت دادن نظر شخصیاش روایت میکند. روابط خانوادگی و دوستانهی بین آدمهای داستان همانقدر برای راوی مهم است که محل قرار گرفتن اشیاء. الفبای خانواده از یک دورهی تاریخی خاص ایتالیا تصویری واقعی ارائه داده است.
نویسنده جایی از کتاب میگوید: پس از جنگ بود، زمانی که همه فکر میکردند شاعرند و همه فکر میکردند سیاستمدارند؛ پس از همه آن سالها که جهان انگار گنگ و سنگ شده بود و به واقعیت، گویی از پشت شیشه نگریسته میشد؛ حال همه فکر میکردند که میشود و میبایست درباره همه چیز شعر گفت.
بخوانید: ۴ کتابی که سریالهای موفقی از آنها ساخته شده است
کتاب تنهایی اعداد اول
تنهایی اعداد اول رمانی از پائولو جوردانو نویسنده ایتالیایی است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شدهاست. این کتاب برنده جایزه استرگا و همچنین نامزد دریافت جایزه فمینا و جایزه رمان برتر اروپا شدهاست. همچنین بر اساس این کتاب فیلمی به کارگادانی ساوریو وستانتزو در سال ۲۰۱۰ ساخته شدهاست.
پائولو جوردانودر این کتاب زندگی دوران کودکی، جوانی و بزرگسالی پسری به نام «ماتیا» و دختری به نام «آلیس» را که هر یک به گونهای و خیلی زود در برابر آسیبها و سختیهای زندگی قرار میگیرند، روایت میکند و راوی داستان دو قلوهایی است که حس خواهر و برادری میانشان کمرنگ شدهاست. «آلیس» جراحتهای وحشتناک ناشی از ورزش اسکی را که به طور ناخواسته آن را انجام میدهد تحمل میکند، به اندازهای که حتی نزدیک است کشته شود. او به اجبار پدرش ورزش اسکی را دنبال میکند و در یک صبح برفی که برای تمرین به میان برفها رفته و هیچ تمایلی به بازی ندارد، در حالت خستگی و درماندگی تصمیم میگیرد از روی تپههای برفی پایین بیاید. این ماجراجویی موجب میشود او برای همیشه فلج شود.
«ماتیا» هم آسیبهای احساسی-عاطفی داشتن خواهر دوقلوی عقب ماندهاش را پس از اینکه او را در یک پارک رها میکند و خودش به جشن تولد میرود، به دوش میکشد. «ماتیا» همیشه از داشتن یک خواهر عقبافتاده خجالت میکشد. این ضربهها بعدها نشانههایشان را به صورت فیزیکی در زندگی هر دوی آنها نشان میدهد. این دو در مدرسه هم مانند اعداد اول ریاضی با محیط اطراف بیگانهاند. با این وجود در مدرسه ارتباط ویژهای با هم اما نه از نوع رمانتیک برقرار میکنند. اما پس از مدتی به ناچار از هم دور میشوند. این دوری تا وقتیکه آلیس با خانمی که به نظر میرسد میتواند خواهر «ماتیا» باشد برخورد میکند، ادامه دارد. اما پس از این اتفاق دوباره همدیگر را پیدا میکنند. آنها همدیگر را دوست دارند اما هیچ یک از پس بیان احساساتش برنمیآیند و داستان در حالی تمام میشود که هر یک راهی جدا از هم در پیش میگیرند. «تنهایی اعداد اول» تا به حال به سی زبان ترجمه شده و میلیونها نسخه از آن فروخته شدهاست.
بخوانید: ۷ رمان کلاسیک مناسب برای نوجوانان
کتاب ولگرد قهرمان است
کتاب ولگرد برای اولین بار در سال ۱۹۷۲ توسط نویسنده ایتالیایی «جووانی آرپینو» منتشر شد و در همان سال جایزه کمپیلو را دریافت کرد. آرپینو بدون شک یکی از بهترین نویسندگان قرن بیستم است که متاسفانه نامش در ادبیات مدرن ایتالیا تا حدودی فراموش شده است. همچنین، این کتاب اولین اثر از این نویسنده است که در ایران به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
رمان ولگرد قهرمان است در فضای ادبی ایتالیا یک ضد جریان به شمار میآید. آرپینو در این رمان بعدی استثنایی از انسان ـ قهرمان و انسان ـ پیامآور را که حامل تغییر و تحول است به تصویر میکشد. رمان ولگرد قهرمان است با حالوهوایی گروتسک و تخیلی تا حدی به تمثیل و شعر نزدیک میشود. شعری که بر زوال و ویرانی شهادت میدهد و میکوشد با آن مقابله کند. رمان، ماجرای دو غول است که در حومهی کلانشهری زندگی میکنند. جووان، قهرمان پرسهزن رمان مثل قهرمان رمان ابله داستایوفسکی با نگاه معصوم و سادهی خود شاهد دنیایی رو به زوال است و سعی میکند حتی بهرغم قربانی کردن خود تغییری در این دنیا ایجاد کند. او در جایی از کتاب میگوید که دنیا به قهرمانگری و خوبی نیاز دارد و هیچکس دیگر دنبال این چیزها نیست. آن چیزی که از جووان یک قهرمان مدرن میسازد، پرسهزنیهای اوست که بیشباهت به سفری روحی نیست.
جووانی آرپینو، نویسنده، منتقد و روزنامهنگار، در ادبیات معاصر ایتالیا موردی خاص بهشمار میآید. خلاقیت و حساسیت فلوبریِ آرپینو به ایسمها، باعث شده که منتقدها نتوانند بهراحتی آثارش را طبقهبندی کنند. آرپینو دوست داشت خود را فرزند فلوبر یا داستایوفسکی بداند، اما این را بیشتر با بیاعتمادی ابراز میکرد تا اطمینانخاطر؛ چون میدانست «رمان نوشتن» یعنی «دستها را آلوده کردن»، یعنی «هر بار ده سال پیر شدن.» مهارت و شکنندگی سبک فلوبر و انفجار مغاکهای روح داستایوفسکی برای او هدفی سخت و بیپایان بود. میدانست که «نوشتن به مراتب از زندگی سختتر است.» رمانهای آرپینو از تماس با واقعیت روزمره ملالانگیز و دهشتناک آفریده میشوند؛ واقعیتی که هر روز در برابر چشممان شکل میگیرد.