خواندن کتاب‌های تاریخی برای بسیاری از ما کار سختی و خسته‌کننده‌ای است. این کتابها معمولا با زبانی دشوار و اعداد و سال‌ها و نام‌های فراوان نوشته می‌شوند. اما این که بتوانیم از خلال داستانی جذاب و پر کشش اطلاعاتی تاریخی هم از اتفاقات مهم، شهرها و کشورها در دوران مختلف بدس آوریم قطعا پیشنهاد جذابی خواهد بود. داستان تاریخی به نوعی بین تاریخ و ادبیات قرار می‌گیرد.
این کتابها لزوما از نظر تاریخی دقیق نیستند و بسیاری از مواقع منابع موثقی هم ندارند، اما از دل این داستانها میتوان به اطلاعاتی درباره چگونگی وقایع و جزئیاتی از وضعیت اجتماعی و تاریخی دست یافت. در این لیست تعدادی از معروفترین رمانهای تاریخی ترجمه شده را معرفی کرده‌ایم.
کتاب سرخ و سیاه اثر استاندال
از نظر برخی منتقدان این کتاب برترین رمان فرانسوی قرن ۱۹ است. در توضیحات پشت جلد کتاب آمده است: «استاندال رمان را به آینه‌ای تشبیه کرده که در جاده‌ای در حرکت است، گاهی آبی آسمان‌ها را منعکس می‌کند و گاهی گل و لای و چاله‌های جاده را… سرخ و سیاه، شاهکار او، به بهترین وجه نشان دهنده‌ی این نقش رمان است. آنچه در این اثر زیربنای ادبیات غرب ترسیم می‌شود فقط سرگذشت جوانی از آغاز قرن نوزدهم فرانسه در گرماگرم توفان‌هایی سیاسی و اجتماعی نیست، بلکه انسانی غوطه ور در تاریخ است.
سرخ و سیاه شاید اولین کتابی است که شخصیتی از توده‌ی مردم را در یک چشم انداز پهناور تاریخی، همراه با کاووش عمیق روانی مطرح می‌کند. از همین روست که ژولین سورل، قهرمان کتاب، از یک نوجوان جاه‌طلب روستازاده به یک شخصیت نمونه‌ی ادبیات جهانی بدل شده است. همچنان که اسلوب و خواست استاندال است. سرگذشت این جوان بر زمینه‌ای تاریخی ترسیم می‌شود که دقت و موشکافی نویسنده و پایبندی‌اش به کمال واقعگرایی، آن را به وقایع‌نگاری نیمه مستند تاریخی تشبیه می‌سازد.»
بخوانید: ۱۰ کتاب برنده جایزه پولیتزر که به زبان فارسی ترجمه شده‌اند
کتاب سلاخ خانه شماره پنج اثر کورت ونه گات جونیور
نه‌گات، نویسنده معاصر آمریکایی را یکی از مهم‌ترین نویسندگان پست مدرن قرن بیستم به شمار می‌آورند. داستان سلاخ‌خانه‌ی شماره پنج دو فصل دارد؛ فصل اول کتاب، مقدمه‌ای است در مورد چگونگی نوشتن این اثر. نویسنده در این قطعه که بیش از ۲۰ صفحه از رمان را به خود اختصاص می‌دهد، به ماجرای شکل‌گیری رمان میپردازد. فصل دوم به روایت داستان اصلی و ماجراهای زمان جنگ جهانی دوم اختصاص دارد. سلاخ‌خانه‌ی شماره پنج، داستان فردی به نام بیلی پیل گریم را در مکان‌ها و برهه‌های گوناگون روایت می‌کند.
روایت داستان میان مشاهدات بیلی در درسدن در زمان جنگ جهانی دوم و زندگی و روابط خانوادگی‌اش پس از جنگ، در رفت و آمد است. نام رمان، برگرفته از سلاخ‌خانه‌ایست که بیلی پیل گریم به عنوان یک اسیر جنگی در طی بمباران شهر، در آنجا زندانی است. ناشر در شرح کتاب آورده است: «جان مایه‌ی اصلی آثار ونه گات، حمایت از ارزش های سنتی طبقه متوسط است. در سال ۱۹۶۹ بر اساس خاطرات و مشاهداتش در درسدن کتاب سلاخ‌خانه‌ی شماره پنج را نوشت که هیاهوی بسیاری برانگیخت و منتقدان درباره‌ی آن اظهار نظرهای گوناگون کردند. ونه‌گات در این کتاب، ماجرا را از زاویه‌ی دید چند گانه روایت می‌کند که تنها بر تجارب شخصی او در درسدن متکی نیست. او معانی سمبلیک در درسدن را به تمامی بشریت تعمیم می‌دهد.»
فصل اول کتاب با این جملات آغاز می‌شود: «همه این داستان کمابیش اتفاق افتاده است. به هر حال، قسمت‌هایی که به جنگ مربوط می‌شود، تا حد زیادی راست است. یکی از بچه‌هایی که در درسدن می‌شناختم راستی راستی با گلوله کشته شد، آن هم به خاطر برداشتن قوری چای یک نفر دیگر. یکی دیگر از بچه‌ها دشمنان شخصی‌اش را جداً تهدید کرد که بعد از جنگ می‌دهد آدم‌کش‌های حرفه‌ای، آنها را ترور کنند. البته من اسم همه آنها را عوض کرده‌ام.»
بخوانید: ۸ مجموعه کتاب طنز برای کودکان و نوجوانان
کتاب عاشقانه های کلاسیک دزیره اثر آنماری سلینکو
دزیره نام رمانی است اثر آن ماری سلینکو که ماجرای زندگی دزیره کلاری همسر کارل چهاردهم و مادر اسکار اول را از زبان خودش شرح می‌دهد. داستان به صورت خاطراتی که دزیره آنها را در دفتر اهدایی از سوی پدرش یادداشت می‌کند، نگاشته شده است و ماجرا از زبان اول شخص نقل می‌شود. این رمان در مجموع اطلاعات خوبی را درباره زندگی دزیره کلاری و شخصیت‌های هم‌عصر او در صحنه فرانسه و وضع انقلاب فرانسه به دست می‌دهد.
داستان زندگی ناپلئون را تاریخ نویسان، پژوهشگران و نویسندگان به نامی چون آکادمیسین تارله، امیل لودویک و بسیاری دیگر نوشته اند، ولی انچه نویسنده کوچک و گمنامی به نام آن ماری سلینکو نوشته، سوای همه اینهاست. کاری که نویسنده در این رمان انجام می‌دهد، علاوه بر آن جنبه‌های تاریخی رمان که اشاره شد، پاریس زمان ناپلئون و حتی خود ناپلئون، دزیره و تکامل او از یک دختر به یک زن قدرتمند را تبیین می‌کند که همه و همه تصویر نسبتا شفافی از آن دوران به خواننده می‌دهد.
بخوانید: ۸ کتاب برای آشنایی و شروع به خواندن فلسفه
کتاب جنگ و صلح اثر لئون تالستوی
تولستوی در این رمان شرح‌حال پنج خانواده‌ی روسی به نام‌های واسیلی کوراگین، کنت رستوف، کنت بزوخف، کنت بالکونسکی بزرگ و آنا میخاییلونا، در اوج حمله‌ی ناپلئون به روسیه و جنگ و آتش‌سوزی در مسکو را روایت می‌کند. شخصیت‌پردازی قهرمان‌های بسیار زیاد این رمان برجسته با جزئیات و زیبایی حکایت از توانایی تولستوی در نوشتن یک شاهکار ادبی دارد. استراخوف منتقد روسی که از دوستان تولستوی نیز است، درباره «جنگ و صلح» این‌گونه نوشته است:«جنگ و صلح، تصویر کاملی از زندگی بشری است. تصویر کاملی از روسیه آن زمان است، تصویر کاملی از همه‌چیزهایی است که در آنها، مردم سعادت و عظمت، اندوه و خواری خود را می‌یابند. این است جنگ و صلح». این رمان چه به لحاظ ادبی و چه به لحاظ تاریخی جز ارزشمندترین رمانهای جهان است بعد از ۱۵۰ سال هنوز طرفداران بیشماری دارد. درواقع توصیفات تولستوی در این موارد به قدری جزئی و دقیق‌اند که بسیاری از منتقدان، این رمان را به‌خاطر ویژگی‌های تاریخی آن نیز می‌ستایند.
بخوانید: ۱۰ رمان عاشقانه کلاسیک برای ادبیات دوستان
کتاب قلعه الموت اثر ولادیمیر بارتول
قلعه الموت رمانی نوشته ولادیمیر بارتول نویسنده اسلونیایی-ایتالیایی است. او نوشتن این رمان را از اوایل دهه سی زمانی که در پاریس اقامت داشت آغاز نمود. او در آنجا با منتقد ادبی لهستانی جوزف ویدمار ملاقات نمود و در آنجا با داستان قلعه الموت و حسن صباح آشنا گردید. انگیزه دیگر نوشتن این کتاب قتل پادشاه یوگسلاوی الکساندر اول بوده که به ادعای دوست فاشیست ایتالیا، توسط ملی گرایان تندروی بلغاری صورت گرفت. از این رو وقتی نسخه اول کتاب چاپ گردید، به صورت کنایه‌ای به موسولینی اهدا گردید. این رمان به داستان حسن صباح و فرقه حشاشین میپردازد. این کتاب حال و هوای ایران را در قرن یازده میلادی نشان می دهد که در آن روزها به همت مردان جسور خود بر حکومت قدرتمند سلجوقیان مسلط شده است. نام قلعه الموت و حسن صباح، حسی از راز آلود بودن و کنجکاوی را برای هر شنونده ای که اطلاعاتی محدود از آن داشته باشد، تداعی می کند. قلعه ای نفوذ ناپذیر که بر لبه پرتگاه های هولناک کوهی صعب العبور بنا شده است… .
بخوانید: معروفترین رمانهای علمی تخیلی در دنیا
کتاب کتاب دزد اثر مارکوس زوساک
این کتاب را باید رمانی جذاب و تفکرانگیز درمورد جنگ جهانی به حساب آورد. رمانی که یکی از پرفروش‌ترین رمان هایی محسوب می‌شود که در مورد حال و هوای جنگ جهانی دوم نوشته شده است.
کتاب دزد رمانی پیرامون زندگی دختری نوجوان به نام «لیزل» است که در دوران آلمان نازی و جنگ جهانی دوم اتفاق می‌افتد. لیزل فرزند زنی کمونیست است که مادرش به اردوگاه کار اجباری فرستاده شده و اکنون تحت سرپرستی خانواده‌ای دیگر قرار دارد. لیزل که علاقه‌ی فراوانی به خواندن کتاب دارد خود را با دزدیدن کتاب‌های مختلف و مطالعه‌ی آنها سرگرم می‌کند. او با سرپرستان جدیدش خو گرفته به کمک پدرخوانده‌ی مهربانش که در خواندن و یادگرفتن او را یاری می‌دهد به مطالعه‌ی کتاب‌هایی که دزدیده میپردازد.
در بخشی از کتاب می‌خوانید: «کتاب دخترک بارها و بارها در میانه‌ی عملیات پاک‌سازی لگدمال شد و هرچند فقط دستور داده بودند توده‌ی بتون‌ها را پاک‌سازی کنند، اما باارزش‌ترین دارایی او داخل کامیون زباله انداخته شد و در آن لحظه مجبور شدم کاری کنم. داخل کامیون پریدم و کتاب را برداشتم، بی‌آنکه بدانم داستان دخترک را طی سالیان متعدد و در طول سفرهایم، بارها و بارها خواهم خواند. جاهایی را که با همدیگر مواجه شده‌ایم خواهم دید و از اینکه دختر چه چیزهایی دیده و چطور جان سالم به در برده شگفت‌زده خواهم شد. تنها کاری که از دستم برمی‌آید این است که اتفاقاتی را که بر دختر گذشته در کنار سایر حوادثی که طی آن دوران شاهدشان بوده‌ام، بگذارم… .»
بخوانید: ۸ رمان برنده جایزه ادبی بوکر که به فارسی ترجمه شده‌اند
کتاب دختری با گوشواره مروارید اثر تریسی شوالیه
داستان در قرن هفدهم میلادی از زبان دختری روایت می‌شود که به‌عنوان خدمتکار به منزل یک نقاش می‌رود. این دختر جوان در طول مدت اقامت خود در خانه‌ی نقاش به او علاقه‌مند می‌شود. داستان شکل‌گیری این علاقه، برخوردهای آنها با یکدیگر و موانع موجود برسرراهشان تا کشیدن تابلویی از چهره‌ی این دختر توسط نقاش، از موضوعاتی است که نویسنده قدم‌به‌قدم خواننده را با آن درگیر می‌کند. این ماجرای عشقی به‌ظاهر بسیار ساده می‌نماید اما آنچه باعث معروفیت و تحسین منتقدان شده است، الهام نویسنده از یک تابلوی نقاشی است.
شوالیه برای روایت داستان خود از تابلوی مشهور، یکی از معروفترین نقاشان هلندی دوره‌ی باروک که جز پایه‌گذاران دوران طلایی هنرهلند به نام یوهانس ورمیر است، الهام گرفته است. این نویسنده در دوران زندگی ورمیر بسیار تحقیق کرده است و در داستان خود علاوه‌بر نقل یک روایت عاشقانه، خواننده را به زندگی این نقاش هلندی نزدیک می‌کند. نوشتن رمانی تاریخی با بیانی روان و پرکشش که خواننده را تا انتها به دنبال خود بکشد، بسیار ارزشمند و قابل‌تأمل است. از این کتاب، فیلمی درام و تاریخی با همین عنوان به کارگردانی پیتر وبر در سال ۲۰۰۳ ساخته شده است.
بخوانید: ۹ نمایشنامه از نمایشنامه نویس‌های برتر تاریخ ادبیات
کتاب آقای جودت و پسران اثر ارهان پاموک
آقای جودت و پسران اولین رمان اورهان پاموک است؛ یکی از ستایش‌شده‌ترین آثارش. رمانی درباره‌ی سه نسل از یک خانواده تاجر. رمانی درباره‌ی سه دوره‌ی ترکیه؛ سالهای پایانی عثمانی، روزگار آتاتورک و اولین سالهای دهه‌ی هفتاد و شکل‌گیری دیکتاتوری نظامیان در ترکیه. بیشتر وقایع در استانبول در محله “نیشان‌تاشی” زادگاه محبوب نویسنده می‌گذرد. هرچند ما صحنه‌هایی از آناتولی فقیر و آنکارای پایتخت را نیز در تکه‌هایی از رمان می‌بینیم. شخصیت‌های رمان متفاوت و پر از سوال و ماجرا هستند. در آستانه‌ی دوره‌های مختلف تاریخ ایستاده‌اند و مدام تلاش می‌کنند جهان را تغییر دهند. گستره‌ی عظیمی از شخصیت در این رمان وجود دارد که بی‌همتاست. از ملی‌گراان تا مرتجعین، از چپ‌های آرمان‌خواه تا سلطنت‌طلب‌ها از عاشقان آتاتورک تا سنت‌گرایان… . پاموک جهانی ساخته که خواننده در آن غرق می‌شود و لحظه‌ای نمی‌تواند رمان را کنار بگذارد.
بخوانید: ۹ کتاب از زبان افراد مشهور تاریخ
کتاب گل های ویرانی اثر پاتریک مودیانو
رمان گل های ویرانی نوشته‌ی پاتریک مودیانو (۱۹۴۵)یکی از آثار برجسته ی اوست،رمانی کوتاه که در سال ۱۹۹۱ منتشر شد.جهان داستانی مودیانو برای خوانندگانش بسیار آشناست،جهان برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبیات ۲۰۱۴ تلفیقی از راز،پرسه زنی و بازگشت به گذشته‌های دور است و حضور تمام عیار شهر،شهری که معمولا پاریس است، و مکان هایی که هویت این شهر را ساخته‌اند. گل های ویرانی که نامش تعریضی دارد به کتاب مهم شارل بودلر، گل‌های بدی، رمانی است درباره‌ی یک زوج که در هتلی خودکشی کرده‌اند و کسی چیزی از آنها نمی‌داند. راوی با رجوع به گذشته‌ی دور و به بهانه‌ی کشف این راز خود و جوانیاش را تصویر می‌کند.
این رمان نیز مانند اکثر آثار مودیانو تصویری است که مملو از نام‌ها و یادها. هر مکان اشارتی است به روحی، عشقی یا مرگی. این میان راز مرگ نیز قوه محرکه است . مودیانو همواره با استفاده از معماهایی کم رنگ خواننده را دچار پرسش می‌کند. این که در آن گذشته‌ی دور چه رخ داده که حالا باید کشف شود؟ گل‌های ویرانی با این بستر روایی خواننده‌ی خود را به سالهای دهه‌ی سی میلادی در پاریس میبرد و آدم‌هایی را از دل مردگان بیرون می‌کشد که می‌توانند روایت و وجود خود را تکثیر کنند. این رمان تصویر واضحی از پاریس دهه ۶۰ و وقایع تاریخی اشغال فرانسه به دست می‌دهد.
بخوانید: پر فروشترین رمانهای ایرانی در تابستان ۱۳۹۸
کتاب تالار گرگ اثر هیلاری مانتل
اين كتاب سرشار از وصف زندگي اجتماعي و اعتقادي مردم انگلستان قرن شانزدهم است. هم چشمي‌هاي سياسي كه دامنه آن به خيابان و محله‌ها و خانه‌ها هم كشيده مي‌شود، دورنمايه رمان تاريخي تالار گرگ است. زندگي هنري هشتم، تامس كرامول، آن بولين، تامسمور، كاردينال وولزي و ديگران دستمايه هيلاري مانتل براي ورود به درون زندگي و روان مردم پنج قرن پيش انگلستان است تا به اين پرسش بپردازد كه انسان در گيرودار حادثه‌ها تا چه حد ميزان استعداد تباهي يا رستگاري دارد. زبان اين رمان پر كرشمه و جذاب است. تمام متن در واقع مرور بر يادگاران پر رنگ گذشته و عبور از يادمان و خاطره‌هاست، بي هيچ دقت يا اصرار بر دسته‌بندي و رعايت تقدم زماني.
انگلیس در دهه ی ۱۵۲۰، در آستانه ی فاجه ای بزرگ قرار دارد. اگر پادشاه بدون داشتن یک جانشین مذکر، از میان برود، ممکن است کشور به وسیله ی جنگ های داخلی نابود شود. هنری هشتم قصد دارد تا ازدواج بیست ساله اش را ملغی کرده و با آن بولین ازدواج کند، درحالی که پاپ و اکثریت اروپا با این تصمیم او مخالفند.. توماس کرام ول در این وضع آشفته وارد داستان می شود… .
