۱۵ کار حیرتانگیزی که بدن شما هر روز انجام میدهد
بدن ما هر روز تعداد زیادی کار شگفتانگیز انجام میدهد که ما احتمالاً از آنها بیخبریم. این مقاله شما را با بخشی از این کارهای فوقالعاده آشنا میکند و احتمالاً باعث خواهد شد از این به بعد به بدن خود بیشتر به چشم یک معجزه نگاه کنید و قدر تک تک اندامهای آن را بیشتر بدانید.
۱- ممکن است امروز با سرطان مبارزه کرده باشید.
بدن شما میلیاردها میلیارد سلول دارد. اگر جهشی در DNA یکی از آنها رخ دهد، ممکن است باعث ایجاد سلولهای سرطانی شود که به طرزی غیر قابل کنترل تقسیم میشوند. این سلولها ممکن است به یکدیگر بپیوندند و تومورهای سرطانی را تشکیل دهند.
هر روز در بدن ما سلولهای بیشماری تقسیم میشوند اما چه چیزی باعث میشود که بسیاری از ما سرطان نگیریم؟ جواب این است که سیستم فوقالعاده بدن جوری طراحی شده است که متوجه خطاهای موجود میشود. اگر خطای مربوط به DNA وجود داشته باشد، آنزیمهایی هستند که آنها را تصحیح میکنند.
حتی اگر آنها موفق به انجام این کار نشوند، خود سلول متوجه نقص خود میشود و «خودکشی» میکند.
۲- قلب شما امروز در هر دقیقه بین ۶۰ تا ۱۰۰ بار تپید.
این به این معنی است که قلب شما هر روز ۱۰۰,۰۰۰ بار میتپد. علاوه بر این، با یک محاسبه ساده میتوان متوجه شد که قلب یک انسان به طور میانگین در طول عمرش حدود سه میلیارد بار میتپد. نکته جالب توجه دیگر این است که قلب ما توانایی این را دارد که خودش را با سبک زندگی ما وفق دهد.
برای مثال، حین انجام یک ورزش سنگین، بیش از ۷۰ درصد از خروجی قلب صرف تامین سوخت برای ماهیچههای درگیر شما میشود. این میزان در حالت عادی که تحرک زیادی ندارید ۲۰ درصد است.
حدود ۱۶۰,۰۰۰ کیلومتر رگ خونی در بدن ما وجود دارد و قلب شما هر روز حدود ۷,۵۰۰ لیتر خون را از طریق آنها پمپاژ میکند.
۳- شما امروز بدون تلاش ۲۵,۰۰۰ بار نفس کشیدید.
واقعاً شگفتانگیز نیست که نیازی نیست ما آگاهانه برای نفس کشیدن تلاش کنیم؟ باید از ساقه مغزمان به خاطر نفس کشیدن به صورت خودکار تشکر کنیم. اما چرا باید انقدر نفس بکشیم؟
دلیل آن این است که انسانها متابولیسم بسیار بالایی دارند. حتی در حال استراحت هم شما در هر دقیقه به ۲۰۰ تا ۲۸۰ گرم اکسیژن نیاز دارید. شُشهای شما به راحتی این کار را برای شما انجام میدهند.
۴- شما امروز هر دقیقه حدود ۱۵ بار پلک زدید، یعنی ۱۵,۰۰۰ بار در هنگام بیداری.
شما این کار را به صورت ناخودآگاه انجام میدهید تا هم از چشمهای خود محافظت کنید و هم آلودگی را از چشم پاک کنید. نکته عجیب این است که به خاطر فعالیت مغز اصلاً متوجه نمیشوید که چشمهایتان هنگام پلک زدن کامل بسته میشوند مگر اینکه آگاهانه روی آن تمرکز کنید.
ماهیچههایی که به شما کمک میکنند چشمانتان را روی چیزی متمرکز کنید در روز حدود ۱۰۰,۰۰۰ بار حرکت میکنند. این معادل یک پیادهروی ۸۰ کیلومتری است.
۵- شما امروز معادل ۶ فنجان بزاق تولید کردید.
گاهی اوقات ما تاثیر بزاق را دستکم میگیریم اما باید بدانید که بدون بزاق ما نمیتوانستیم غذا را بچشیم یا قورت دهیم. حتی بدون بزاق نمیتوانستیم کلمات را ادا کنیم.
علاوه بر این، آنزیمهای موجود در بزاق دهان شما را تمیز میکنند و تا حد امکان از عفونت و پوسیدگی دندان جلوگیری میکنند. به دلیل همین خاصیت بزاق است که حیوانات زخمهایشان را میلیسند.
۶- شما امروز ممکن است زخمی شده باشید اما دچار خونریزی شدید یا عفونت نشدید.
وقتی شما زخمی میشوید، کمی خونریزی ایجاد میشود تا زخم تمیز شود. بعد از آن، بدن شما با ایجاد یک لخته از خونریزی بیشتر جلوگیری میکند.
اگر باکتریها از خراش ایجاد شده روی پوست وارد بدن شوند، گلبولهای سفید به سرعت برای از بین بردن آنها اقدام میکنند.
سلولهای خاص موجود در سیستم ایمنی بدن مادهای به نام هیستامین را ترشح میکنند که جریان خود به محل زخم را بیشتر میکند. این کار باعث میشود سلولهای دیگر هم شروع به مقابله با باکتریها کنند.
۷- پوشش معده شما امروز ۲۵ درصد از خودش را تجدید کرد.
شکم شما حاوی یک مایع قدرتمند به نام هیدروکلریک اسید است که به تجزیه مواد غذایی کمک میکند. این ماده انقدر قوی است که پوشش معده شما هر ۴ یا ۵ روز به صورت کامل خودش را تجدید میکند تا این اسید آن را تخریب نکند.
۸- کلیههای شما امروز حدود ۱۸۹ لیتر خون را تصفیه کردند و دوباره به جریان خون بازگرداندند.
این مقدار حدوداً سه برابر ظرفیت باک بنزین یک ماشین با سایز متوسط است. کلیههای شما به تنظیم میزان جذب آب در بدن نیز کمک میکنند. وقتی شما زیاد آب میخورید، میزان دفع آنها بیشتر میشود و به همین دلیل است که ادرار شما شفاف میشود و به رنگ زرد کمرنگ درمیآید.
وقتی آب بدن شما کم میشود، آنها سعی میکنند تا حد ممکن مایع باقیمانده را نگه دارند. به همین دلیل است که ادرار شما غلیظتر میشود و رنگ تیرهتری پیدا میکند.
۹- شما امروز حدود ۰٫۰۳ درصد از اسکلت بدن خود را تجدید کردید.
استخوانهای شما مثل فولاد محکم هستند اما در عین حال مثل آلومینیوم سبک هستند. اینطور نیست که آنها زنده نباشند. آنها بافتهای زندهای هستند که حاوی رگ خونی و عصبهای متعدد هستند.
استخوانهای بدن ما مدام در حال مرمت و بازسازی خود هستند. در واقع، هر سال حدود ۱۰ درصد از اسکلت بدن یک فرد بالغ به صورت کامل تجدید میشود.
اگر میخواهید استخوانهایی سالم و قوی داشته باشید، باید از آنها کار بکشید. حتماً دیدهاید که وقتی استخوان پای یک نفر میشکند، بعد از چند هفته عدم تحرک به مرور تحلیل میرود و کوچک میشود. اما وقتی فرد دوباره شروع به حرکت و ورزش میکند، استخوان دوباره به حالت طبیعی خود برمیگردد.
۱۰- پاهای شما امروز حدود دو فنجان عرق تولید کردند.
به همین دلیل است که کفشها و جورابهای ما انقدر بو میدهد. اما اگر بدانید که پاهای ما چقدر کار میکنند، احتمالاً از دست آنها عصبانی نخواهید شد. اگر یک فرد سالم در طول روز بین ۸,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ قدم بردارد، یعنی تا ۷۰ سالگی، چهار بار دور زمین را طی میکند!
۱۱- امروز از پوست شما حدود ۵۰ میلیون سلول مرده ریخت.
این یعنی حدود ۳۰,۰۰۰ تا ۴۰,۰۰۰ سلول مرده در دقیقه. فکرش را بکنید که از زمان آغاز مطالعه این مقاله چند سلول مرده از پوست شما ریختند! شاید شنیده باشید که گفته میشود پوست بزرگترین اندام بدن است چرا که عملکردهای بسیار زیاد و مهمی دارد. دقیقاً هم همینطور است.
هر ۶ سانتیمتر مربع از پوست ۶۵۰ غده عرق، ۶۰۹ سانتیمتر رگ خونی، ۶۰,۰۰۰ سلول رنگدانه و بیش از ۱,۰۰۰ پایانه عصبی دارد. آیا این حیرتانگیز نیست؟
۱۲- امروز شما حدود ۲۰,۰۰۰ فکر در سر داشتید.
۱۰۰ میلیون نورون (یاخته عصبی) را تصور کنید که هر کدام به طور میانگین بین ۵ تا ۵۰ بار در ثانیه با هم ارتباط برقرار میکنند یا میتوان گفت «صحبت میکنند». این پیامها میتوانند با سرعت ۴۳۰ کیلومتر در ساعت حرکت کنند. به خاطر همین سرعت است که شما میتوانید یک شیء را ببینید و سریع آن را تشخیص دهید.
مثلاً وقتی گربه را میبینید، به سرعت تشخیص میدهید که یک گربه است، قهوهای رنگ است یا شبیه یک گربه دیگری است که شما قبلاً دیدهاید و غیره.
۱۳- امروز شما بیش از حد گرمتان نشد یا منجمد نشدید.
ترموستات داخلی بدن شما که در هیپوتالاموس قرار دارد از نظر مهندسی یه شگفتی محسوب میشود. حتی تغییر دما به میزان یک درجه سانتیگراد باعث ایجاد تغییراتی در بدن شما میشود تا شما بیش از حد گرمتان نشود یا منجمد نشوید.
وقتی دمای بدن شما بیش از حد افزایش پیدا میکنید، رگهای خونی موجود در پوست شما منبسط میشوند تا گرما آزاد کنند. اما وقتی دمای بدن شما کاهش پیدا میکند، رگهای خونی پوست منقبض میشوند و غدد عرق غیرفعال میشوند. وقتی دما بدن شما بیش از حد پایین میآید، شما شروع به لرزیدن میکنید چرا که لرزیدن مکانیسمی برای تولید گرماست.
۱۴- شما امروز در هر ثانیه حدود سه میلیون گلبول قرمز تولید کردید.
این یعنی تقریباً ۲۶۰ میلیون گلبول قرمز در روز. گلبولهای قرمز یکی از کلیدیترین نقشها را در خون جاری در بدن ما ایفا میکنند: آنها به تمام سلولهای بدن اکسیژن میرسانند. یک قطره خون حاوی میلیونها گلبول قرمز است. رنگ قرمز آنها هم به خاطر وجود پروتئین هموگلوبین است.
۱۵- امروز احتمال داشت بارها و بارها در طول روز خفه شوید اما نشدید.
قسمت عقب دهان شما مانند یک دروازه عمل میکند که مانع از خفه شدن شما هنگام خوردن یا آشامیدن غذاها و نوشیدنیهای مختلف میشود. وقتی شما آماده قورت دادن غذا میشوید، نرمکام شما بالا میآید تا حفره بینی شما را مسدود کند. عضوی به نام اپیگلوت هم مجرای نای شما را میبندد تا غذا و نوشیدنی داخل شُش شما نرود.
برای اینکه معجزه قورت دادن را بهتر درک کنید، به یک کودک نگاه کنید که به او مثلاً هویج پورهشده داده میشود. اون بلافاصله با زبانش غذا را پس میزند و از دهانش خارج میکند چرا که هنوز دارد یاد میگیرد که چطور باید غذا را قورت بدهد.