درمان بیماری پارکینسون: داروها، جراحی و هر آنچه در میان است

درمان بیماری پارکینسون بر بهبود علائم و کیفیت زندگی متمرکز است. دارو درمانی، به ویژه دارویی به نام لوودوپا، که سطح دوپامین (یک ماده شیمیایی مغز) را در مغز افزایش می‌دهد و بهترین دارو برای کنترل علائم PD است، درمان اصلی است.

داروهای دیگر، مانند آگونیست‌های دوپامین یا آمانتادین، نیز ممکن است علائم را کاهش دهند. جراحی، مانند تحریک عمق مغز، به طور کلی برای افرادی که گزینه‌های دارویی خود را تمام کرده‌اند، در نظر گرفته می‌شود.

این مقاله درمان‌های پزشکی و جراحی برای بیماری پارکینسون را بررسی خواهد کرد. همچنین نقش درمان‌های حمایتی مانند ورزش و تغذیه و اینکه کجا ممکن است مراقبت و منابع پارکینسون را پیدا کنید بررسی خواهد کرد.

هدف درمان پارکینسون:

هدف اصلی درمان‌های پارکینسون کاهش علائم برای بهبود عملکرد روزانه و کیفیت زندگی است.

بیماری پارکینسون ناشی از مرگ سلول‌های عصبی تولیدکننده دوپامین در مغز است. از آنجایی که دوپامین حرکت را تنظیم می‌کند، تخلیه آن علائم حرکتی (مرتبط با حرکت) مانند لرزش، سفتی، از دست دادن تعادل و حرکات آهسته (برادی‌کینزی) ایجاد می‌کند.

علائم PD معمولاً در مراحل اولیه بیماری قبل از وخیم شدن تدریجی، خفیف هستند و اغلب غیرقابل پیش‌بینی و کنترل آنها دشوار می‌شود.

بیماری پارکینسون لاعلاج است:

بیماری پارکینسون قابل برگشت نیست. همچنین، هیچ درمان پزشکی وجود ندارد که بتواند پیشرفت بیماری را کند یا متوقف کند. با این حال، گزینه‌های درمانی متعدد موجود می‌توانند علائم را کاهش داده و آسایش لازم برای زندگی دوباره خوب را فراهم کنند.

دارو برای پارکینسون:

برای درمان پارکینسون چندین گزینه دارویی وجود دارد. دارویی که فرد در مراحل اولیه بیماری شروع می‌کند و اثربخشی و تحمل‌پذیری آن، بر گزینه‌های دارویی یا جراحی آینده تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل، همکاری نزدیک با یک پزشک متخصص در درمان بیماری پارکینسون ضروری است.

داروهای دوپامینرژیک:

درمان دوپامینرژیک (مرتبط با دوپامین) در مرکز درمان PD قرار دارد. داروهای دوپامینرژیک به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند که به ترتیب کاهش قدرت دوپامین فهرست شده‌اند.

لوودوپا:

لوودوپا یا L-dopa، مؤثرترین دارو برای به حداقل رساندن علائم PD است و اولین دارویی است که در اکثر افراد مبتلا بهPD تجویز می‌شود.

لوودوپا با افزایش سطح دوپامین مغز کار می‌کند و معمولاً به صورت قرص Sinemet (کاربی‌دوپا-لوودوپا) مصرف می‌شود.

کاربی‌دوپا تبدیل دوپامین خارج از مغز را مسدود می‌کند، عوارض جانبی را به حداقل می‌رساند و اجازه می‌دهد تا مقدار کمتری از لوودوپا برای دستیابی به اثر درمانی مطلوب مصرف شود.

استثناهای احتمالی برای شروع درمان PD با لوودوپا:

دوزهای مکرر لوودوپا: افراد مبتلا به PD خفیف ممکن است داروی یک بار در روز، مانند مهارکننده مونوآمین اکسیداز نوع B (MAO B) را ترجیح دهند (در زیر توضیح داده شده است).

ریسک دیسکینزی: لوودوپا با بالاترین خطر دیسکینزی مرتبط است، بنابراین افراد مبتلا به PD زیر ۵۰ سال ممکن است با یک آگونیست دوپامین (در زیر توضیح داده شده است) شروع به درمان کنند.

دیسکینزی چیست؟

دیسکینزی حرکات غیرطبیعی ماهیچه مانند تکان دادن سریع است که خارج از کنترل فرد است. تقریباً ۸۰% از افرادی که برایPD تحت درمان هستند، در مراحل پیشرفته بیماری دچار دیسکینزی ناشی از لوودوپا می شوند.

آگونیست های دوپامین:

آگونیست های دوپامین داروهایی هستند که گیرنده های دوپامین (محل اتصال) را در مغز تحریک می کنند. آنها را می توان به تنهایی یا در ترکیب با لوودوپا مصرف کرد. علاوه بر اینکه آگونیست های دوپامین در مقایسه با لوودوپا کمی کمتر در کنترل علائم PD موثر هستند، با عوارض جانبی بیشتری، به ویژه خواب آلودگی، تورم پا، توهمات بینایی و اختلالات کنترل تکانه (مانند قمار یا خرید و فروش کنترل نشده و بیش از حد) همراه هستند.

آگونیست های دوپامین عبارتند از:

• میراپکس (پرامی پکسول): یک قرص که یک بار در روز (آزادسازی طولانی) یا چند بار در روز (آزادسازی فوری) مصرف می شود.
• رکوئیپ (روپینیرول): یک قرص که یک بار در روز (آزادسازی طولانی) یا چند بار در روز (آزادسازی فوری) مصرف می شود.
• نوپرو (روتیگوتین): یک چسب که یک بار در روز روی پوست اعمال می شود.
• آپوکن (آپومورفین): تزریقی که زیر پوست و در صورت نیاز انجام می شود.

مهارکننده های MAO-B:

مهارکننده های MAO-B، مونوآمین اکسیداز B را مسدود یا کاهش می دهند. این آنزیم دوپامین را در مغز تجزیه می کند. می توان آن را به تنهایی یا در ترکیب با لوودوپا یا سایر داروهای پارکینسون مصرف کرد، اگرچه اثر آن بر کاهش علائم PD به طور کلی کم است.

مهارکننده های MAO-B عبارتند از:

• آزیلکت (رازاگیلین): یک قرص که یک بار در روز مصرف می شود.
• زاداگو (سافینامید): یک قرص که یک بار در روز مصرف می شود.
• الدپریل (سلیگیلین): یک قرص که معمولاً یک بار در روز مصرف می شود.

آمانتادین:

آمانتادین یک داروی ضد ویروسی است که اعتقاد بر این است که با افزایش اثرات دوپامین در مغز عمل می کند. همچنین ممکن است محل اتصال گلوتامات را در مغز مسدود کند. گلوتامات یک ماده شیمیایی مغز است که در ارتباط با تغییر ارتباط سلول های عصبی در PD نقش دارد.

اثر آمانتادین موقت است و این دارو را می توان به تنهایی یا همراه با لوودوپا یا یک داروی آنتی کولینرژیک (در زیر توضیح داده شده است) مصرف کرد.

آمانتادین در سه فرمولاسیون موجود است:

• سیممتل: یک قرص که دو تا سه بار در روز مصرف می شود.
• گوکووری: یک قرص با آزادسازی طولانی که یک بار در روز مصرف می شود.
• اسمولکس: یک قرص با آزادسازی طولانی که یک بار در روز مصرف می شود.

سایر داروهای PD:

سایر داروهای پارکینسون که بر دوپامین تأثیر نمی گذارند، شامل داروهای آنتی کولینرژیک و مهارکننده های کاتچول-O-methyl transferase (COMT) می باشند.

داروهای آنتی کولینرژیک:

داروهای آنتی کولینرژیک اثر استیل کولین، یک ماده شیمیایی مغز که به تنظیم حرکت کمک می کند را کاهش می دهند. در افراد مسن، به دلیل عوارض جانبی احتمالی، به ویژه یبوست، احتباس ادرار و مشکلات فکری/حافظه، باید از داروهای آنتی کولینرژیک اجتناب کرد.

• داروهای آنتی کولینرژیک مورد استفاده در PD عبارتند از:
• کوژنتین (بنزتروپین): قرصی که دو بار در روز مصرف می شود.
• آرتان (تری هگزفنیدیل): قرصی که دو تا سه بار در روز مصرف می شود.

مهارکننده های COMT:

مهارکننده COMT یک درمان افزودنی لوودوپا برای مدیریت “دوره های خاموشی” در پارکینسون پیشرفته است. این دارو با جلوگیری از تجزیه دوپامین کار می کند.

دوره های خاموشی چیست؟

“دوره های خاموشی” زمانی هستند که علائم PD فرد باز می گردد. این اتفاق به صورت تصادفی و غیرقابل پیش بینی رخ می دهد یا به دلیل اینکه لوودوپا در بدن زودتر از حد انتظار اثر خود را از دست می دهد.

مهارکننده های COMT عبارتند از:

• اونژنتیس (اوپیکاپون): قرصی که یک بار در روز قبل از خواب مصرف می شود.
• کومتان (انتاکاپون): همراه با هر دوز لوودوپا، تا هشت بار در روز مصرف می شود.
• تاسمادر (تولکاپون): قرصی که سه بار در روز مصرف می شود.

ایسترا دفیلین:

نوریانز (ایسترا دفیلین) یک قرص است که به عنوان یک درمان افزودنی به لوودوپا در افرادی که با PD دچار “دوره های خاموشی” هستند، تأیید شده است. این دارو یک بار در روز مصرف می شود و اعتقاد بر این است که با مسدود کردن گیرنده های آدنوزین موجود در سلول های عصبی تولیدکننده دوپامین در مغز کار می کند.

جراحی برای پارکینسون:

درمان دارویی مزمن پارکینسون در نهایت می تواند به عوارض حرکتی، به ویژه “دوره های خاموشی” و دیسکینزی ناشی از لوودوپا منجر شود.

جراحی می تواند به مدیریت این عوارض حرکتی در افراد منتخب کمک کند و زمانی که داروها به خوبی عمل نمی کنند، علائم را بهبود بخشد.

دو نوع اصلی جراحی پارکینسون عبارتند از:

• درمان های کمکی دستگاه
• جراحی تخریبی
• درمان های کمکی دستگاه:
• درمان‌های اصلی کمکی دستگاه عبارتند از تحریک عمق مغز (DBS) و درمان Duopa (ژل روده‌ای مداوم لوودوپا-کاربی‌دوپا).
• تحریک عمق مغز (DBS) رایج ترین جراحی مغز برای درمان بیماری پارکینسون است.

DBS شامل یک جراح مغز است که ابتدا یک الکترود را در عمق مغز در ناحیه ای که حرکت را تنظیم می کند، قرار می دهد. سپس الکترود به دستگاهی (به نام ژنراتور پالس قابل کاشت) که زیر پوست نزدیک ترقوه قرار می گیرد، متصل می شود.

ژنراتور پالس قابل کاشت از طریق سیم زیر پوست، سیگنال های الکتریکی را به الکترود در مغز ارسال می کند. این سیگنال‌های الکتریکی به روشی پیچیده (و هنوز به طور کامل درک نشده) برای کاهش علائم حرکتی PD عمل می‌کنند.

درمان Duopa:

Duopa ژلی از لوودوپا و کاربی‌دوپا است که به طور مداوم (تا ۱۶ ساعت در روز) از طریق لوله گاستروژژنوستومی (نوعی لوله تغذیه) به روده‌ها تحویل داده می‌شود.

لوله تغذیه به یک پمپ تزریق قابل حمل با باتری متصل است که در یک کیف کوچک به دور گردن یا کمر حمل می شود.

هدف از درمان Duopa، مانند لوودوپا، درمان علائم حرکتی پارکینسون است، اما با بهبود اثر به دلیل دسترسی مستقیم به روده. تحویل فوری دارو به روده ها نیز “دوره های خاموشی” را کاهش می دهد.

جراحی تخریبی:

جراحی تخریبی شامل این است که جراح با استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته، یک ناحیه خاص مغز که تحت تأثیر پارکینسون قرار گرفته است را هدف قرار می‌دهد. سپس جراح جمجمه را باز می‌کند و با استفاده از امواج رادیویی، بافت آن ناحیه را تخریب می‌کند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) — فوکوس اولتراسوند هدایت‌شده، روشی جدیدتر و کم تهاجمی است که از پرتوهای اولتراسوند پر انرژی برای تخریب بافت مغز استفاده می‌کند.  این روش از ایجاد برش جراحی در جمجمه برای دسترسی به ناحیه هدف اجتناب می‌کند.

درمان‌های حمایتی پارکینسون برای مدیریت علائم:

• فراتر از درمان‌های پزشکی برای پارکینسون، عادات سالم زندگی، مانند ورزش و الگوهای غذایی “مفید برای مغز”، ممکن است به افراد کمک کند تا علائم خود را بهتر کنترل کنند و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشند.
• علاوه بر این، شواهد علمی نشان می‌دهد که رژیم غذایی و ورزش می‌توانند به کند شدن بیماری کمک کنند. اگر شما بیماری پارکینسون دارید، با تیم مراقبت از PD خود در مورد مراجعه به متخصص تغذیه و فیزیوتراپ برای کمک به راهنمایی شما صحبت کنید.
• یک متخصص تغذیه ممکن است رژیم غذایی مدیترانه‌ای را توصیه کند که سرشار از میوه‌ها و سبزیجات تازه، روغن زیتون، ماهی، آجیل و دانه‌ها باشد. این غذاها دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی هستند که به تغذیه مغز کمک می‌کنند.
• به همین ترتیب، یک فیزیوتراپ می‌تواند به شما در ایجاد یک برنامه ورزشی مناسب با اهداف و نیازهای منحصر به فردتان کمک کند. نتایج نشان داده است که چندین نوع ورزش، از جمله دویدن، رقص، تای چی و یوگا، علائم مختلف PD، از جمله مشکلات راه رفتن و تعادل را بهبود می‌بخشند.

کجا درمان پارکینسون را دریافت کنیم؟

مدیریت بیماری پارکینسون یک سفر مادام‌العمر است که نیازمند یک برنامه درمانی دقیق و پیگیری نزدیک با تیم مراقبت ازPD است.

اگر PD دارید، از متخصص مغز و اعصاب (یک پزشک متخصص در شرایط سیستم عصبی) با تجربه در درمان بیماری پارکینسون، که اغلب متخصص پارکینسون یا متخصص اختلالات حرکتی نامیده می‌شود، مراقبت کنید.

یکی از منابع بالقوه برای یافتن متخصص پارکینسون، شبکه مراقبت جهانی ارائه شده توسط بنیاد پارکینسون است. این شبکه اطلاعاتی در مورد مراکز درمان پارکینسون در سراسر ایالات متحده و چند کشور دیگر ارائه می‌دهد.

علاوه بر مراجعه به متخصص پارکینسون، منطقی است که تا حد امکان در مورد بیماری اطلاعات کسب کنید و از منابعی استفاده کنید که ممکن است به سلامت و رفاه شما کمک کنند.

به عنوان مثال، انجمن بیماری پارکینسون آمریکا (ADPA) یک سازمان بزرگ است که به افراد مبتلا به PD کمک می‌کند تا زندگی را به طور کامل تجربه کنند.

ADPA خدمات رایگان زیادی از جمله وبینارهای آموزشی، گروه‌های پشتیبانی، و کلاس‌های آنلاین مانند تای چی مجازی، یوگا و تمرینات نشسته ارائه می‌دهد. آن‌ها همچنین اطلاعاتی در مورد کارآزمایی‌های بالینی مرتبط با PD ارائه می‌دهند.

خلاصه:

هدف درمان‌های پارکینسون کاهش علائمی مانند سفتی، لرزش غیرقابل کنترل و حرکات آهسته است. دارو، به ویژه لوودوپا، دارویی که سطح دوپامین مغز را افزایش می‌دهد، درمان اصلی است. داروهایی مانند آگونیست‌های دوپامین، آمانتادین یا آنتی کولینرژیک نیز ممکن است تجویز شوند.

جراحی برای پارکینسون گاهی اوقات زمانی که داروها به خوبی عمل نمی‌کنند، در نظر گرفته می‌شود. ورزش و تغذیه نیز اجزای ضروری از برنامه مراقبت از پارکینسون هستند. این درمان‌های حمایتی می‌توانند علائم و کیفیت زندگی را بهبود بخشند و به کند شدن بیماری کمک کنند.