تا دو هفته قبل از شروع پریود، تغییرات هورمونی در بدن مجموعه ای از علائم پیش از قاعد (PMS) را ایجاد می کند. این تغییرات می تواند باعث گرفتگی، درد سینه، خستگی، تغییرات خلقی و ناراحتی معده شود. علائم فردی ممکن است متفاوت باشد زیرا چرخه قاعدگی هر فرد منحصر به فرد است.
سایر تغییرات بدن در طول چرخه قاعدگی کمتر مشهود هستند. چرخه قاعدگی توسط چندین هورمون از جمله استروژن و پروژسترون کنترل می شود که توسط فولیکول های داخل تخمدان ها تولید می شوند. تغییرات هورمونی در طول ماه ممکن است بر خلق و خوی و سطح انرژی شما تأثیر بگذارد.
این مقاله توضیح می دهد که در دوران پریود چه اتفاقی برای بدن شما می افتد. چهار فاز چرخه قاعدگی را تجزیه می کند و توضیح می دهد که چگونه رویدادهای کلیدی که در هر فاز از چرخه قاعدگی رخ می دهند ممکن است بر شما تأثیر بگذارند.
در دوران پریود چه اتفاقی برای بدن شما می افتد؟
پریود شما فقط بخشی از چرخه قاعدگی است. چرخه قاعدگی از چهار فاز متمایز تشکیل شده است:
- فاز قاعدگی
- فاز فولیکولی
- تخمک گذاری
فاز لوتئالدر اینجا تغییراتی که در هر فاز از چرخه قاعدگی در بدن رخ می دهد را بررسی می کنیم:
فاز قاعدگی
اولین فاز چرخه قاعدگی، فاز قاعدگی یا همان پریود شماست. فاز قاعدگی از روز اول شروع پریود شروع می شود و هنگامی که پریود شما متوقف می شود، معمولاً در حدود روزهای پنج تا هفت، پایان می یابد.
در آستانه پریود، افزایش سطح هورمون پروژسترون مجاری شیر در سینه ها را گشاد می کند و رحم را برای بارداری آماده می کند.هنگامی که لانه گزینی رخ نمی دهد، سطح پروژسترون به سرعت کاهش می یابد و باعث ریزش آندومتر (پوشش داخلی رحم) و شروع پریود می شود.
طبق گفته فدراسیون بین المللی زنان متخصص زنان و زایمان، قاعدگی نباید بیش از هشت روز طول بکشد. اگر قاعدگی شما طولانی‌تر طول می‌کشد یا اصلاً پریودی ندارید، با پزشک خود مشورت کنید.
در دوران پریود، ممکن است یکی یا چند مورد از علائم زیر را احساس کنید:
- گرفتگی شکمی یا لگنی
- درد کمر
- نفخ
- درد سینه
- هوس غذایی
- تغییرات خلقی و تحریک پذیری
- سردرد
- خستگی
فاز فولیکولی
دومین فاز چرخه قاعدگی، فاز فولیکولی است. این فاز با فاز قاعدگی شما همپوشانی دارد، از روز اول با شروع پریود شروع می شود و تا زمانی که تخمک گذاری کنید، حدود روز ۱۴، ادامه می یابد.
فولیکول تخمدانی یک کیسه کوچک پر از مایع در تخمدان است که حاوی تخمک است. تخمدان ها حدود ۴۰۰۰۰۰ فولیکول را تا زمان شروع بلوغ در خود جای می دهند.
در شروع فاز فولیکولی، غده هیپوفیز قدامی باعث افزایش سطح هورمون محرک فولیکول (FSH) می شود. FSH باعث بالغ شدن چندین فولیکول تخمدانی می شود. بین روزهای ۱۰ تا ۱۴ چرخه قاعدگی، فقط یک فولیکول تخمدانی به طور کامل به یک تخمک تبدیل می شود.
همچنین در این فاز است که پروژسترون کاهش می یابد و استروژن به اوج خود می رسد و باعث ضخیم شدن آندومتر برای آماده سازی برای تخمک گذاری و احتمال بارداری می شود.
کاهش سطح پروژسترون ممکن است تأثیر مثبتی بر شما داشته باشد. تحقیقات نشان می دهد که سطوح پایین تر پروژسترون در طول فاز فولیکولی چرخه، با قدرت، توان و انرژی بیشتر در ورزشکاران مرتبط است.
بارورترین دوره یک چرخه قاعدگی معمولی، سه روز آخر فاز فولیکولی قبل از تخمک گذاری است. ممکن است این دوره را به عنوان “پنجره باروری” شنیده باشید.
تخمک گذاری
سومین مرحله چرخه قاعدگی، تخمک گذاری است که حدود روز ۱۴ از یک چرخه ۲۸ روزه رخ می دهد. در این زمان، سطح هورمون محرک لوتئینه (LH) به طور ناگهانی افزایش می یابد و باعث تخمک گذاری در حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت می شود.
سطح استروژن در طول افزایش LH کاهش می یابد، در حالی که پروژسترون دوباره شروع به افزایش می کند.
تخمک گذاری زمانی اتفاق می افتد که فولیکول غالب تخمدانی، حاوی یک تخمک کاملا بالغ، پاره می شود و تخمک را به داخل لوله فالوپ آزاد می کند که در آنجا می تواند توسط اسپرم بارور شود.
سرم برای تقریباً سه تا پنج روز زنده است، اما تخمک آزاد شده فقط یک روز، روز تخمک گذاری، زنده است. بنابراین، احتمال بارداری بیشتر است اگر در سه روز قبل از تخمک گذاری نزدیکی داشته باشید.
مخاطب دهانه رحم یک علامت شایع تخمک گذاری است. ممکن است آن را در لباس زیر یا هنگام استفاده از توالت متوجه شوید. ترشح معمولاً شفاف، کشسان و لغزنده مانند سفیده تخم مرغ خام است.
اگر در حال تلاش برای باردار شدن هستید، بهترین زمان برای نزدیکی زمانی است که مخاطب دهانه رحم را متوجه می شوید زیرا به این معنی است که در حال تخمک گذاری هستید.
فاز لوتئال
مرحله چهارم، که فاز پیش از قاعد یا لوتئال نامیده می شود، حدود روز ۱۵ چرخه قاعدگی رخ می دهد. حدود ۱۴ روز طول می کشد و زمانی که پریود می شوید پایان می یابد.
در فاز لوتئال، فولیکولی که در تخمک گذاری تخمکی را آزاد کرد، به ساختاری به نام جسم زرد تبدیل می شود. این ساختار پروژسترون و استروژن تولید می کند. افزایش سطح هورمون به ضخیم شدن آندومتر کمک می کند.
اگر تخمک با اسپرم بارور نشود، جسم زرد حل می شود، سطح هورمون کاهش می یابد و آندومتر آماده ریزش می شود. سپس یک دوره پایان فاز لوتئال و شروع یک چرخه قاعدگی جدید را نشان می دهد.
طبق مقاله ای که توسط Harvard Review of Psychiatry منتشر شده است، اضطراب، استرس و پرخوری ممکن است در فاز لوتئال بیشتر رخ دهد.
هورمون ها و چرخه قاعدگی شما
چرخه قاعدگی با غدد درون ریز شما شروع می شود زیرا آنها هورمون هایی را تولید می کنند که زمان پریود، میزان خونریزی قاعدگی و آنچه برای اندام های تولید مثل شما اتفاق می افتد را تعیین می کنند.
ناحیه ای از مغز به نام هیپوتالاموس سیستم عصبی و غدد درون ریز شما را از طریق غده هیپوفیز که آن هم در مغز قرار دارد، متصل می کند و هورمون های لازم برای سلامت باروری و پریود شما را کنترل می کند.
هفت هورمون به عنوان پیام رسان های شیمیایی به سیستم تولید مثل شما عمل می کنند:
- هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)
- هورمون محرک فولیکول (FSH)
- هورمون محرک لوتئینه (LH)
- استروژن
- پروژسترون
- تستوسترون
- اینهیبین
در طول چرخه قاعدگی، هیپوتالاموس ابتدا GnRH را آزاد می کند. این سیگنالی به غده هیپوفیز می دهد و تولید FSH و LH را تحریک می کند.
تخمدان های شما در واکنش به تحریک توسط FSH و LH، استروژن، پروژسترون و تستوسترون (بله، هورمون “مردانه”) تولید می کنند. زمانی که این هورمون ها به طور هماهنگ کار می کنند، چرخه های قاعدگی طبیعی رخ می دهد.
خلاصه کلام
میانگین چرخه قاعدگی ۲۸ روز است. هر چرخه قاعدگی از چهار مرحله مجزا تشکیل شده است: فازهای قاعدگی و فولیکولی، تخمک گذاری و فاز لوتئال.
تغییرات در هورمون های استروژن، پروژسترون و سایر هورمون های تولید مثلی می تواند باعث علائم مختلفی در طول ماه شود. علائم پیش از قاعد مانند گرفتگی و خستگی و همچنین ترشحات شفاف در هنگام تخمک گذاری شایع هستند. همچنین ممکن است متوجه تغییراتی در خلق و خو و سطح انرژی خود، به خصوص در فازهای فولیکولی و لوتئال، شوید.
